Artis directeur Rembrandt Sutorius heeft zijn handen vol aan wat allang niet meer enkel een dierentuin is. De dieren huizen in historisch erfgoed omhuld door een botanische tuin vol beeldende kunst. Het geheel wordt geflankeerd door het Artis-Groote Museum, Artis-Micropia en het Artis-Planetarium. Dit jaar ontstond het PAN Amsterdam campagnebeeld door de ogen van Sutorius.
Het zwarte beeld zuigt je blik op. Er zijn abstracte ronde vormen, maar als je beter kijkt zie je dat in de hoek de felgekleurde krul van een kameleonstaart verdwijnt, een bacterie rondtolt, een plant opdoemt en er een kwal over het PAN-logo schuift. ‘Kijk, dit hier is een bloem gemaakt met artificial intelligence’, zegt Rembrandt Sutorius door wiens ogen het campagnebeeld van de PAN dit jaar werd ontworpen. Al het leven komt erin samen en doemt op uit het zwart als planeten in het heelal. ‘Ik wilde ook de kosmos erin, want de oerknal is het ontstaan en het leven begint met licht en water. Vandaar ook de oorsprong in het midden van het beeld, onze ster. Op deze manier is voor mij alles vertegenwoordigd en ook de verbondenheid daartussen.’
Rembrandt Sutorius houdt kantoor in het hart van het dierenpark, waarvan hij sinds 2017 directeur is. Op de achtergrond zijn volop dierengeluiden hoorbaar en voor het raam vliegt een imposante gier. Aan de wanden hangen Artis campagnes uit voorbije jaren, allemaal ontworpen door kunstenaars. De directeur van Artis vertelt dat hij vereerd was toen PAN Amsterdam hem vroeg om dit jaar het ontwerp voor de campagne te verzorgen. De kunstbeurs wilde de natuur centraal stellen en is daarvoor bij Artis aan het juiste adres. De relatie van de natuur met de kunsten ligt al besloten in de volledige naam van het 185 jaar oude instituut: Natura Artis Magistra, ofwel de natuur is de leermeesteres van de kunst en wetenschap. ‘Ik was verrast door het verzoek van de PAN, maar op een bepaalde manier is het logisch, omdat Artis van oudsher met kunst bezig is. We grijpen de kans aan om het verhaal te vertellen over hoe alles met elkaar verbonden is.’
Wisselwerking
Rembrandt Sutorius liep met mensen van de PAN en met kunstenaar Sef Hansen door het park waar hij de schatkamer toonde waaruit ze konden putten: de dieren, planten en bomen, het onzichtbare leven van schimmels, algen, virussen en bacteriën in Micropia, het heelal in het Planetarium en hoe de mens met dit alles verbonden is ervaarden ze in het Groote Museum. Hij deelde de ideeën die hij tot uiting wilde laten komen in het campagnebeeld dat Hansen creëerde. ‘Hoe kunnen we laten zien dat de natuur zoals je die in Artis kunt beleven, over alles gaat: van het allerkleinste tot het allergrootste. Dat was de uitdaging aan het begin van de reis die we met de kunstenaar maakten. In verschillende stappen hebben we het met elkaar gevisualiseerd’, zegt Sutorius.
Kunst en natuur vormen een wederzijdse inspiratie, vertelt Sutorius. Van oudsher is veel kunst gebaseerd op de natuur. Kunstenaars komen in het park schetsen of raadplegen de afbeeldingen in de monumentale collectie van de Artis-Bibliotheek. Dierverzorgers raakten op hun beurt weer geïnspireerd door de kunstenaars die zij in de dierentuin zagen werken en gingen zelf ook aan de slag. Zo zijn de bekende grote witte dinosauriërs die bij het aquarium staan van de hand van reptielenverzorger Boudewijn Bollee. En zij zijn niet de enige; de dierentuin heeft een flinke collectie beeldende kunst tussen het groen staan. De Japanse Boeddha uit 1724 is het oudste beeld en het bronzen steenuiltje, door het personeel geschonken bij het 175-jarig bestaan van Artis, het jongste. Verborgen kunst is er ook: in de collegezaal hangt weliswaar een aantal schilderijen, maar het overgrote deel van de omvangrijke collectie bevindt zich nog in een depot. ‘Het is een toekomstdroom om dat open te stellen’, zegt Sutorius.
PAN Amsterdam
19 – 26 november 2023
Lees verder in de nieuwste PAN Amsterdam-editie. Bestel een los nummer of haal hem in de winkel.
