Beelden in het gras

Door

Mark di Suvero
Mark di Suvero, K-piece, 1977, coll. Kröller-Müller Museum

Column Collect

Recent creëerde de Frans-Amerikaanse kunstenaar Nicole Eisenmann de indrukwekkende, vijf meter hoge sculptuur Love or Generosity, die het plein voor de rechtbank in Amsterdam-Zuid siert. De vriendelijk ogende, voorovergebogen figuur van brons – slechts gehuld in een stalen Adidas trainingsbroek en versleten Timberland schoenen van marmer – strekt zijn geopende handpalm uit naar de bezoekers van het gerechtsgebouw. In de uitgestoken hand liggen drie bronzen objecten met een symbolische lading: een uil voor wijsheid, een eikel voor bescherming en een pijl voor volharding en focus. Eisenmann verweeft op deze manier haar beeldtaal met de functie van de ruimte waarin het kunstwerk te zien is. Het is een bemoedigende handreiking aan iedereen die de rechtbank betreedt. De setting en context waarin een kunstwerk te zien is, kan bijdragen aan de ervaring ervan. Het juiste kunstwerk voor de juiste locatie zorgt voor dialoog tussen het werk en de omgeving. Dit is een handigheid die niet alleen aan curatoren is voorbehouden, maar die men als privéverzamelaar ook bij het installeren van de eigen collectie kan toepassen. Het leggen van een link tussen kunstwerk en omgeving schept context en zorgt voor een extra laag van betekenis.

Contrast of harmonie
Bronnen van inspiratie voor het uitbreiden van de eigen collectie met sculpturen die men in de tuin kan plaatsen zijn bijvoor-beeld het befaamde Kröller-Müller Museum en Clingenbosch, de beeldentuin van Museum Voorlinden. Een wandeling door deze collecties buitenkunst laat zien dat kunstwerken een regelrechte blikvanger in het landschap kunnen zijn. De felrode, abstracte sculptuur van van Mark di Suvero steekt scherp af tegen het gras van de tuin van het Kröller-Müller Museum. De scherpe, geometrische lijnen, het harde materiaal en de opvallende kleur staan in groot contrast tot de bosrijke omgeving. Hierdoor springt het kunstwerk gelijk in het oog en worden vorm, materiaal en kleur extra benadrukt. Een andere optie bij het kiezen van kunst voor in de tuin is te kiezen voor een kunstwerk dat juist één wordt met de omgeving. Zo maakte kunstenaar Semâ Bekirović een serie sculpturen Reading by Osmosis voor buiten, waarbij het kunstwerk onderdeel wordt van de natuur. Een enorme toverbal – gemaakt van kleurige, vloeibare suiker die in een mal van anderhalve meter doorsnede is gegoten – ligt als een gevallen planeet in het gras. Onder invloed van de wisselende weersomstandigheden, hongerige insecten en schommelende temperaturen smelt de sculptuur langzaam weg en verdwijnt in het landschap. Uiteindelijk zal alleen een spoor van gekleurde, gesmolten suiker herinneren aan dit tijdelijke kunstwerk dat is opgenomen door de natuur om zich heen.

Semâ Bekirović, Reading Osmosis, 2021,
te zien in de tweejaarlijkse kunstexpeditie ‘Into Nature’, zomer 2021 © Into Nature

De tuin als kunstwerk
Verzamelaars die liever een blijvend kunstwerk in hun tuin willen installeren kunnen beter gaan voor materialen die wél tegen een stootje kunnen, zoals brons, staal, marmer of kunststof. Kennis vergaren over materialen en het juiste onderhoud hiervan, kan ervoor zorgen dat de kunstwerken mooi blijven en goed beschermd zijn tegen weersinvloeden. Door een sculptuur goed te verlichten met spots is het ook ’s avonds en tijdens de gure winterdagen vanuit de woonkamer genieten van de buitenkunst. Het creëren van een eigen beeldentuin is gelukkig niet alleen voor musea weggelegd. Er zijn tal van mogelijkheden voor kunstliefhebbers die hun collectie voort willen zetten in de tuin. Door de kunstwerken in scherp contrast te plaatsen met de entourage of door ze juist een onderdeel te laten worden van de omgeving en door de natuur zelf als materiaal te gebruiken. De keuze van de juiste plek kan het concept of de thematiek van het kunstwerk extra benadrukken. Maar een beeld kan ook aanleiding zijn om de hele tuin te herzien. Alles is mogelijk. Elke buitenruimte is om te om toveren tot een openluchttentoonstelling. En ook de hele tuin kan het kunstwerk worden.
De verzamelaar die zijn tuin in een totaalkunstwerk wil transformeren kan zijn hart ophalen bij kunstenaars die de natuur als materiaal gebruiken. Elspeth Diederix legde in het Amsterdamse Erasmuspark The Miracle Garden aan, een unieke bloementuin die zorgvuldig gecomponeerd is door de kunstenaar. Het ontwerp van de tuin is een compositie die door de vormen en kleuren van de gekozen bloemen en planten een levend en altijd veranderend kunstwerk is. Diederix gebruikt bloemen en planten als het ware als haar penseel en brengt hiermee vorm, kleur en textuur aan op de lap grond die tot haar beschikking staat.

Elspeth Diederic, Miracle #01, 2012, courtesy Galerie Stigter van Doesburg

Wil je op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op het gebied van kunst? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief of abonneer je op Tableau Magazine!

Lees meer ...

Nadine van den Bosch Kunst in de Natuur Anne Geene Diana Scherer Tableau Magazine

Column Collect: kunst en natuur

Met de zomer in het verschiet, kunnen we ons verheugen op verschillende kunstmanifestaties en biënnales op de agenda. Niet te missen zijn ook de permanente installaties in de beeldentuinen van bijvoorbeeld Museum Voorlinden en het

Lees verder »