Noem eens vijftien of twintig (willekeurig getal) 18e-eeuwse Nederlandse kunstenaars. Een opgave die veel goed opgeleide kunsthistorici niet kunnen beantwoorden. Voor de 17e eeuw is dat geen probleem. En ook de 19e eeuw zal geen hindernis zijn. En vijf schilderende 18e-eeuwers lukt ook nog, en met iets meer moeite misschien tien? Het is in ieder geval een speelse bezigheid tijdens een saai diner; een beetje om de stemming erin te houden. Een voorzetje: Cornelis Troost, Jacob de Wit en bijvoorbeeld Nicolaas Verkolje. Maar vijftien? Laat staan twintig ? Ga er maar aan staan.
Nog eentje. Wie kan er meer dan twintig internationaal beroemde Belgen opsommen? De twee Breughels en Peter Paul Rubens mogen, als Zuid-Nederlanders, (nog) niet meedoen. Adolphe Sax en Eddie Merckx dan weer wel. En voetballers zijn uitgesloten. Te makkelijk. Te tijdelijk. Niet universeel beroemd genoeg.
En zo kom je de avond wel door.
Een van de leukste vragen in dit kader vind ik de queeste naast welke beroemdheden – de tijd, periode en plaats doen er niet toe – je aan tafel wil zitten. Kortom: met wie wil je eens een stevig inhoudelijk gesprek voeren of er eens goed van genieten. Marilyn Monroe, Oscar Wilde, de Bhagwan, Thorbecke, Hugo de Groot of John Lennon? Dat is best een aangename tijdspassering.
En om het nog wat specifieker en kunsthistorischer te maken deze oproep: welke drie of vijf van jouw favoriete kunstenaars wil je eens van dichtbij ontmoeten? En waarom ? Alles mag, alles kan, niets is te gek.
OP BEZOEK BIJ JOHN SINGER SARGENT
Zelf zou ik erg graag eens de schilders Whistler, Singer Sargent en Boldini ontmoeten; mannen van hun tijd, high society, fin de siècle schilders van het elegante, extravagante en excentrieke portret. Alleen al het dandyesque portret van zelfbenoemde estheet en dichter Robert de Montesquiou door de Italiaanse ‘player’ Giovanni Boldini (1842-1931). Wat een gratie, arrogantie en schwung! Ik zou de schilder graag eens vragen naar de dynamische totstandkoming ervan.
Of uit de mond van de Amerikaanse lastpak James Whistler (1834-1903), die in Londen en Parijs werkte, horen hoe hij het door hem op Pyrrhische wijze gewonnen proces met kunstcriticus en kunstenaar John Ruskin heeft ervaren. En bij zijn ijle en poëtische Symphony in White serie, of zijn bijna abstract geschilderde Nocturne in black and gold kan ik zo uren wegdromen.
Bij John Singer Sargent (1856-1925) zou ik een paar dagen willen meekijken in zijn atelier in Parijs waar hij vele groten der aarde als Isabelle Stewart Gardner, Roosevelt en Monet ontving. Rodin noemde hem vanwege zijn virtuoze manier van portretteren ‘de Van Dijck van zijn tijd’. Graag zou ik de reactie van John Singer Sargent op de ophef over het Portret van Madame X (nu in The Met, New York) op de Salon van 1884 van dichtbij meemaken en met hem bespreken. Het was het enige portret dat John Singer Sargent niet in opdracht maakte, maar op eigen initiatief. Madame X was Madame Pierre Gautreau, een opvallende verschijning in de Parijse high society, die door iedereen werd herkend. Sargent schilderde een gedurfd portret van haar in een opvallende jurk, met een heel lichte huid en een bandje dat van haar schouder afgleed. Hij moest Parijs zelfs verlaten vanwege de hoon die hem over het portret ten deel viel.
In hetzelfde jaar, in de Cotswolds, schilderde hij het magnifieke en liefdevolle schilderij Anjer, Lelie, Lelie, Roos, nu in Tate Britain, een van mijn absolute favorieten. Wat zou het een feestje geweest zijn om tijdens de vervaardiging er met mijn neus bovenop gestaan te hebben.
Het zijn allemaal inspirerende gezelschapsspellen die je door de verplichting van een eentonige avond kunnen slepen. Je gebruikt je verbeelding. Het diner wordt dartel en luchtig. Je leert je gasten beter kennen en bovendien steek je er nog wat van op ook. Dus gooi bij een volgende monotone bijeenkomst dit speelse element erin en daag de gasten uit. Het resultaat kan verbluffend zijn en leidt vaak tot een gedenkwaardig evenement. Kunst verbindt tenslotte.
Wil je op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen op het gebied van kunst? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief of abonneer je op Tableau Magazine. Meer columns lezen? bestel dan hier de losse editie!
