Het werk van Hadassah Emmerich is uitbundig, kleurrijk, warm en in de muurschilderingen zo intens dat het je omhelst. Of opslokt, want enige dualiteit zit er altijd wel in. Vloeien vormen samen of eet de een de ander op?
Met de heldere kleuren en sensuele vormen ziet de schilderkunst van Hadassah Emmerich (1974) er verleidelijk uit. Planten en fysieke vormen wisselen elkaar af en vloeien over, mede ook door de overeenkomsten in vorm. Lichaamsdelen, tepels en genitaliën, holtes en rondingen. Stengels en bloemen. Zo dubbelzinnig als het hier op papier klinkt zo is het ook in beeld. Het kronkelt om elkaar heen of stapelt zich op in herhaling. Maar het is warm en positief.
In vergelijking met het oudere werk, waarbij planten, ornamenten en tekst uitbundig over het beeldvlak woekerden, is het werk nu rustiger. Het is alsof we dichterbij komen en inzoomen op de details. Nog steeds kunnen we niet door het oerwoud heen kijken. Er is geen vergezicht of een horizon, alleen een vlak gevuld met kleur en vorm. Bladvormen en stelen zijn dichterbij en verschijnen als kleurrijke zuilen naast benen, vingers, bloembladen en fragmenten van vruchten. De kleuren zijn helder en intens, als de bloemen in een tropische tuin. Een landschap waar je in kunt dwalen, verdwalen. De elementen volgen elkaar op in een gelijkmatige compositie die aanzwelt en afneemt in intensiteit, maar geen duidelijk centrum heeft. Vingers met glanzend gelakte nagels verschijnen tussen de plantmotieven. Het is een hybride wereld tussen menselijk lichaam en vegetatie.
25x4meter, In CENTRALE, Brussel (foto Hugard & Vanoverschelde)
Ook in inhoudelijke zin zoekt Emmerich parallellen. Hoe soorten samenleven, in een tuin, in een bos of in een maatschappij. Die thema’s weeft ze door elkaar heen.
Dit voorjaar is haar werk in twee tentoonstellingen te zien: ‘Schurend Paradijs’ in Kunsthal KAdE, waarin hedendaagse kunstenaars hun visie op de maakbare wereld tonen en ‘Beating around the Bush’ in het Bonnefantenmuseum, die verschillende posities in de schilderkunst laat zien. Het brengt de twee polen in het werk naar voor: de verleiding die in haar er in zit en de bijzondere techniek waarmee ze werkt.
TOT BLOEI KOMEN
Samensmelten en fuseren, aanpassen. Daar gaat het om. Het oogt als bloemen en planten en sensualiteit, maar het gaat ook over exotisme en culturele uitwisseling. Dat is mede ingegeven door haar multiculturele achtergrond en het daarbij horende gevoel anders te zijn toen ze opgroeide in een dorpje in Limburg. Nu woont ze sinds zeven jaar in Brussel en valt alles op zijn plek. In deze stad valt ze niet op in het straatbeeld. Hier voelt ze dat ze zichzelf kan zijn en dat klinkt door in het werk. ‘Hier kan mijn ziel zich echt laten zien’, zegt Emmerich.
Maakt de locatie dan zoveel verschil? Eerder woonde ze in Londen en Berlijn. ‘Ik heb in Londen gestudeerd, daar stond het denken centraal en was het werkveld heel conceptueel. Scherp op de context, met veel citaten en verwijzingen erin. Alles had een betekenis.’ Een solotentoonstelling in GEM in 2003 vormde een hoogtepunt in die periode, het werd een zaalvullende presentatie waarin ornamenten, teksten en plantmotieven de ruimte overwoekerden. Een dichte jungle van beeldelementen en ideeën. Een hoogtepunt ook qua denken. ‘Ik studeerde toen voor mijn master en zat vol met discours over identiteit en beeldstrategieën. In de grote zaal van GEM maakte ik een installatie met spray, schilderijen en tekst. Dat had ik ‘With love from Batik Babe’ genoemd, zo was ook het Indonesische erin betrokken en een vrouwelijke identiteit, een alter ego die daar even de boel komt onder sprayen. Die periode was echt BAM, vol en intens. Dat heeft een aantal jaren geduurd, tot 2008. Toen ik naar Berlijn ging is er een soort kentering gekomen, dat kwam misschien ook door de stad. Achteraf paste Londen denk ik beter bij mij: in denken, in snelheid, de verschillende kunststromingen die naast elkaar konden bestaan. Schilderkunst zat niet in zo’n expressieve hoek, zoals in Berlijn. In Berlijn was het veel aardser, voor mij werkte dat minder goed. Brussel is echt het midden tussen die twee uitersten en dat blijkt me perfect te passen.’
Na Berlijn was Hadassah Emmerich een korte periode terug in Limburg, maar dat was te rustig. Emmerich heeft de levendigheid van een stad nodig. Het werd Brussel, dichtbij Nederland, internationaal en met een goed kunstklimaat. ‘Voor mijn kunst is het beter dat ik niet in mijn comfortzone zit. Er moet niet altijd onrust zijn, maar iets van prikkeling en alertheid is wel nodig. Hier is een ander soort energie, iets rauws, iets ongecontroleerds. In die zin is het een goede stad, ook qua architectuur, het is zo overrompelend, de chaos en het eclecticisme. Ik vind dat heerlijk.’
(foto Bonnefanten, Peter Cox)
EEN VRUCHTBARE OMGEVING
In Brussel voelt ze de vrijheid alles te laten zien in haar werk. ‘Eigenlijk is het werk hier opengebroken. Qua denken zit ik nu meer op mn plek. Ik ben hier terug bij mijn oude zelf, zoals ik dat in Londen heb kunnen laten groeien, maar dan met de nodige dosis continental heavyness. Er zit nu meer body in. In Londen kwam ik van het appropriation thinking, het moest allemaal naar iets verwijzen. Ik heb het gevoel dat ik nu heel dicht zit bij wie ik moet worden. Met deze kleuren en drukken. Ik denk wel dat het deels door de locatie komt.
Het is meer open hier, de stad is niet zo geclaimd door één identiteit, ook artistiek niet. En misschien is dat wel het gevoel dat je hier in Brussel krijgt: het is wereldser. Na Dubai is Brussel de stad met de meeste nationaliteiten. Het is een groter referentiekader, zonder dat je dat exact kunt duiden.’ Omgeving, techniek en identiteit, het vloeit allemaal samen in haar werk. Het multiculturele en de vraag wat is nu een identiteit, spelen in haar werk steeds een rol. ‘Voor mij gaat het heel erg over die kruisbestuiving en de vruchtbaarheidssymbolen die steeds terugkomen; de erotische ornamenten die verleiden tot het nadenken over fusion en het voortplanten. Het ene ornament verleidt het andere en trekt het naar zich toe, kannibaliseert het misschien en dan ontstaat er iets nieuws. Er zit een vorm van vertering in. Dan komt er weer een nieuwe variant uit en zo heb je een doorgaand proces. Zo zie ik het steeds meer gaan in mijn eigen werk.’
Nieuwe elementen komt ze op verschillende plekken tegen. Als iets haar opvalt in vorm of kleur maakt ze foto’s, laadt die in de computer en mengt ze bijvoorbeeld in een vorm die ze al had. Naast vorm en kleur kan opvallend gedrag een reden zijn. Zo kwam ze in de botanische tuin een plant tegen die als een web of net om een andere plant heen groeit en zijn host vervolgens leegzuigt. Zo’n element kan dan als vorm of als gedachte terugkeren in het werk.
Het gehele interview met Hadassah Emmerich verscheen in de mei editie van 2022. Meer lezen over kunst? Bestel hier een losse editie van Tableau Magazine!
Werk van Hadassah Emmerich is te zien in (update januari 2023):
- Galerie Ron Mandos, ‘Botanical Body Bliss’, 28 januari t/m 05 maart 2023
- Bonnefanten Museum, Maastricht, ‘Beating Around the Bush #7: Vals Plat. Vormen van schilderkunst in en rond de collectie van het Bonnefanten’, was te zien tot 8 januari 2023.
Op de hoogte blijven van kunstenaars zoals Hadassah Emmerich? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief!
