De Haagsche schilder Louis Soonius is als een oude bekende die je nooit echt hebt leren kennen. Hij staat bekend om zijn strandtaferelen met spelende kinderen en ezeltjes. Soonius duikt met enige regelmaat op in de kunsthandel, maar omdat er nooit een degelijke publicatie over hem is verschenen, is er maar weinig over de schilder bekend. Daarom besloot ik voor mijn masterscriptie een biografie te schrijven en een oeuvrecatalogus samen te stellen van zijn schilderijen. Ik heb tot doel het hiaat in de literatuur op te vullen, het oeuvre van Louis Soonius in kaart te brengen en hiermee Soonius de aandacht te geven die hij verdient. Ik sta nog in de beginfase van mijn onderzoek, maar heb toch al 230 schilderijen geïdentificeerd. Het volgende begint duidelijk te worden.
In 1883 werden Lodewijk (Louis) Soonius en zijn tweelingzus Margaretha geboren. Soonius groeide op in een katholiek gezin in Den Haag. Zijn vader, Wilhelmus Johannes Soonius, was groentekweker en zijn moeder, Maria Amerentia Hartwig, zorgde voor de kinderen. Zijn eerste tekeningen dateren uit 1900, hij was toen zeventien jaar. Hierin legt hij het veranderlijke stadsbeeld vast van Den Haag. In datzelfde jaar begon hij als schilder bij de Plateelbakkerij Rozenburg. De urenboekjes getuigen van zijn tekendrift: ze staan vol schetsen van decors en interessante figuren.
Bij Rozenburg ontmoette Soonius Chris Beekman met wie hij bevriend raakte. Rond 1905 begon hij lessen te volgen aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunst in Den Haag, waar hij optrok met de Fries Ids Wiersma. In 1913 won Louis Soonius de Koninklijke Subsidie voor Vrije Schilderkunst. Door deze subsidie kon hij zich volledig richten op de teken- en schilderkunst, wat onder meer blijkt uit zijn ontslag bij Rozenburg. Samen met Chris Beekman en Aris Knikker huurde hij tijdelijk een atelier in de Noorderbeekdwarsstraat, maar dit was van korte duur omdat door een heftige ruzie, waarvan de aanleiding onbekend is, Soonius en Beekman gebrouilleerd raakten.
Soonius had een vurige bewondering voor de oude meesters en was afkerig van de vele -ismen die opkwamen in de schilderkunst. Dat resulteerde in een consistente schilderwijze van dagelijkse onderwerpen in een ietwat impressionistische stijl. Na de Eerste Wereldoorlog sloot Soonius zich aan bij de Haagsche Schetsclub waar hij veelal naakten exposeerde. Met de schilderijen en tekeningen vergaarde hij meer bekendheid en hij kwam in contact met verschillende kunsthandelaren die zijn werk onder de aandacht brachten, zoals Kunsthandel Kreijns & Zoon’s aan de Delftschevaart nr. 40. In de late jaren 20 kreeg Soonius het financieel moeilijker en zocht extra inkomsten met het maken van illustraties voor diverse romans bij de uitgever J.N. Voorhoeve, zoals De kleinzoon van de hofprediker geschreven door M. Jakobs.
De jaren 30 daarentegen waren vruchtdragend. Soonius had verschillende tentoonstellingen, zoals bij Kunsthandel Sena en Huize Koninginnegracht 77. Zijn jeugdtekeningen van Den Haag werden in 1933 aangekocht door de Vereniging Monumentenzorg en in 1939 mocht Soonius het portret van Koningin Wilhelmina schilderen voor de Bataafse Petroleum Maatschappij, dat breed in alle nationale en regionale kranten werd uitgemeten. Vlak voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog waren schilderijen van Soonius te zien op de tentoonstelling ‘Onze kunst van het heden’ in het Rijksmuseum. In de jaren 50 werkte Soonius gestaag door tot hij in 1956 overlijdt.
MEE OP JACHT
Voor het maken van een oeuvrecatalogus heb je een lange adem nodig. Het is tijdrovend om de schilderijen in veilingcatalogi, bij kunsthandelaren, op het internet en in musea te vinden, te onderzoeken en te catalogiseren. De indeling van de oeuvrecatalogus wordt thematisch, waarbij elk schilderij een uniek nummer krijgt dat correspondeert met een bepaald thema, zoals strandgezichten of stadsdoorkijkjes. Ik verwacht de publicatie in augustus 2022 te voltooien.
Om het oeuvre van Louis Soonius inzichtelijk te maken, heb ik de website louissoonius.nl gemaakt. Deze biedt de mogelijkheid om de schilder beter te leren kennen én om bij te dragen aan het onderzoek. Een deel van de schilderijen bevindt zich namelijk in particulier bezit, net als informatie in de vorm van ego- documenten. Voor u als trouwe lezer is er in deze ‘kunstjacht’ een actieve rol weggelegd om mee te speuren. Bent u een verzamelaar van het werk van Louis Soonius, of heeft u informatie over de schilder? Dan kunt u via de website contact opnemen.
Wil je op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen op het gebied van kunst? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief of abonneer je op Tableau Magazine. Meer columns lezen? bestel dan hier de losse editie!
