Rodin, Meunier en Minne in museum M in Leuven 

Na de expo over de middeleeuwse beeldhouwersdynastie Borman maakt museum M in Leuven opnieuw een intrigerende tentoonstelling met beeldhouwwerken. De grote hoge zalen van het moderne gebouw lenen er zich prima voor. Ditmaal staat de invloed van de middeleeuwse kunst op het oeuvre van Rodin, Meunier en Minne centraal. 

Gothic revival

Tijdens de romantiek kreeg de gothic revival in heel Europa voet aan de grond. Eén van de mijlpalen in deze groeiende interesse is de eerste grote roman van Victor Hugo (1802-1885), Notre-Dame de Paris uit 1831. In deze roman, die een enorm internationaal succes kende, staat de gotische kathedraal van Parijs centraal. Ten gevolge van de beeldenstorm tijdens de Franse Revolutie waren er veel brokstukken in omloop, afkomstig van monumenten uit het Ancien Régime en die hadden veel invloed op jonge kunstenaars zoals Constantin Meunier (1831-1905). In de periode na zijn opleiding, tot ongeveer 1870, realiseerde Meunier een hele reeks religieus geïnspireerde en neogotische werken. Zijn verschillende retraites bij de paters trappisten van Westmalle verraden de fascinatie van Meunier voor het strenge en sobere aspect van het religieuze leven. In studies van monniken met karakteristieke brede en ruwe pijen is de vergelijking met de pleurants van de grafmonumenten uit de middeleeuwen makkelijk te maken. De pleurant is de meest iconische figuur uit de middeleeuwse beeldhouwkunst waarmee het idee van rouw en smart wordt uitgedrukt. 
 
 

George Minne

Bij George Minne (1866-1941) zijn de referenties naar de middeleeuwen nog duidelijker aanwezig dan bij Meunier. Dit komt onder andere tot uiting in de boekillustraties die Minne maakte voor schrijvers die behoren tot het symbolisme, met een voorliefde voor het escapisme, het subjectieve en het mysticisme en de sfeer van de middeleeuwen. Het meest fundamentele kenmerk dat hem zeer dicht bij de kunst van voor de renaissance brengt, is de uitwerking van zijn lichamen. Minne creëert tengere ijle figuren, dit soort anatomie vinden we ook terug in de schilderijen van de Vlaamse meesters uit de 15e eeuw. In de werken van Van Eyck, Van der Weyden en Bouts zien we geen krachtpatsers, maar gewone mensen.

Rodin

Rodins fascinatie voor de middeleeuwen en zijn grote interesse voor de artistieke productie van die tijd, is op verschillende niveaus terug te vinden. Vanaf 1877 tot aan zijn dood in 1917, onderneemt hij een reeks reizen langs de Franse kathedralenroute. Hij beschouwt die als zijn lieux d’apprentissage (leerplaatsen). Deze ‘bedevaarten’ leveren talloze schetsen en notities op die de kunstenaar, met de hulp van de schrijver Charles Morice, uiteindelijk zou bundelen in zijn werk Les Cathédrales de France (1914). In dit werk uit hij niet alleen zijn artistieke beschouwingen maar ook zijn engagement in verband met de bescherming van historische gebouwen. Het werk De Burgers van Calais illustreert duidelijk de invloed van de middeleeuwse beeldhouwkunst.  

 
Rodin, Meunier & Minne
t/m 30 augustus 2020 
M Leuven
www.mleuven.be