Werken als Lobster Telephone (1938) van Salvador Dalí en Time Transfixed (1938) van René Margritte worden vaak direct geassocieerd met het surrealisme. Maar hoe heeft deze stroming zich de afgelopen zestig jaar in vijftig landen ontwikkeld? Daar besteedt Tate Modern met ‘Surrealism Beyond Borders’ uitgebreid aandacht aan onder het motto: Surrealisme was altijd al internationaal. Want surrealisme inspireerde en verenigde kunstenaars wereldwijd – van Buenos Aires, Cairo, Lissabon tot Mexico City, Praag, Seoul en Tokio. Gemeenschappelijke factor is hun verbeeldingskracht om een nieuwe wereld te creëren en machtspatronen te doorbreken.
Dankzij uitgebreid onderzoek door Tate Modern en The Metropolitan Museum of Art is er een fascinerende selectie te zien. Zoals van de Japanse kunstenaar Toshiko Okanoue (1928). Okanoue groeide op in Tokyo, waar ze geïnspireerd raakte door westerse mode en tijdschriften als Vogue en Harper’s Bazaar. Zonder zich bewust te zijn van ontwikkelingen in Europa, creëerde Okanoue surrealistische collages door het toepassen van de Japanse chigirie techniek.
Daarnaast is werk te zien van de Egyptische kunstenaar, schrijver en activist Ramses Younan (1913-1966). In de jaren 30 sloot de kunstenaar zich aan bij de surrealistische Art et Liberté groep die bezwaar maakte tegen de status-quo in de politiek, kunsten en wetenschap. Net als andere surrealisten put Younan uit zijn onderbewuste als bron voor zijn kunst. Dit levert geheimzinnige beelden op, zoals te zien is in Untitled (1945). Okanoue en Younan zijn slechts twee voorbeelden van kunstenaars die op verrassende wijze met surrealisme in verband worden gebracht. Tate Modern biedt met deze tentoonstelling de bezoeker de kans om surrealistische kunst in een wereldwijd perspectief te zien. Blikverruiming gegarandeerd.
Tate Modern, Londen
‘Surrealism Beyond Borders’
Surrealism Beyond Borders, tot 29 augustus
tate.org.uk
