Categorieën
2021 Beurzen

Nieuws over kunstbeurzen

de beursagenda

TEFAF MAASTRICHT 7-14 maart 2024

9000 jaar kunst, antiek en design, jaarlijks verzameld in Maastricht
Kijk voor meer informatie op www.tefaf.com

——————-

ART BASEL 15 juni – 18 juni 2023

kunstbeuren

Art Basel is een een van de belangrijkste beurzen voor hedendaagse kunst, sinds 1969 jaarlijks gehouden in de Zwitserse stad Basel. Sinds 2002 is er ook een jaarlijkse edtie in Miami Beach, Florida en sinds 2012 in Hongkong. 
Ga voor meer informatie naar www.artbasel.com

———————

BIËNNALE VAN VENETIË 20 april tot 24 november 2024

De 60e editie van de Biënnale van Venetië vindt plaats in 2024.
Kunstenaar Renzo Martens zal samen met het kunstenaarscollectief Cercle d’Art des Travailleurs de Plantation Congolaise (CATPC) en curator Hicham Khalidi de Nederlandse inzending verzorgen.
Lees meer op: https://www.labiennale.org/en

———————-

BRAFA Brussel 28 januari – 4 februari

In Brussel staat de 67e editie van de beurs BRAFA op de agenda, die plaatsvindt van zondag 19 tot zondag 26 juni 2022 in Brussels Expo.
Meer informatie over BRAFA op: https://www.brafa.art/nl

———————-

UNSEEN 21-24 September 2023

Unseen Amsterdam is een toonaangevende internationale kunstbeurs voor hedendaagse fotografie. De beurs is internationaal bekend om zijn hoge curatoriële standaard en intieme sfeer, en trekt galeries en verzamelaars van over de hele wereld. Unseen wordt sinds januari 2020 voortgezet door Art Rotterdam en GalleryViewer.com
www.unseen.com

———————-

ART THE HAGUE 4 – 8 oktober

Art The Hague kunstbeurs

Art The Hague – beurs voor hedendaagse kunst

De tiende editie van Art The Hague is gepland voor 4 t/m 8 oktober 2023. De kunstbeurs onderscheidt zich door het internationale karakter van Den Haag te tonen, rondleidingen en tentoonstellingen te organiseren en kunstliefhebbers en het bedrijfsleven bij hedendaagse kunst te betrekken. Blijf op de hoogte via www.artthehague.nl

——————-

PAN AMSTERDAM 19 – 26 november 2023

kunstbeurzen

De eerstvolgende editie van PAN Amsterdam, dé nationale beurs voor kunst, antiek en design, is gepland van 19 – 26 november 2023 in de Rai Amsterdam. Op de PAN Amsterdam tonen tegenwoordig meer dan 100 kunsthandelaren, antiquairs en galeriehouders hun beste stukken op het gebied van kunst, antiek en design.
Ga voor meer informatie naar www.pan.nl

————————

ART ROTTERDAM 1-4 februari 2024

Art Rotterdam, de gerenommeerde, op jonge kunst gerichte beurs biedt bezoekers de gelegenheid de nieuwste ontwikkelingen te volgen en verrassende aankopen te doen. Op een vloeroppervlak van meer dan 10.000 m2 tonen ruim 100 toonaangevende galeries het werk van aanstormend en gevestigd talent.
Meer informatie op www.artrotterdam.com

Houd voor up to date informatie over kunstbeurzen onze website in de gaten of meld je aan voor onze nieuwsbrief!

Categorieën
2022 Stories

Levenslust: Biënnale van Venetië

De 59e Biënnale van Venetië viert het mens-zijn. Kunstenaars uit alle continenten verkennen de seksen, onderzoeken hun afkomst en verhouden zich tot een wereld van technologische hoogstandjes, oeroude grenzen en klimaatverandering.

‘s Avonds in bed tintelen je voeten, net zo hard als je hoofd en gemoed. Beelden van een dag op de Biënnale trekken voorbij: langs de zee wandelen in het Servische paviljoen, door een oorschelp het paviljoen van Brazilië binnenlopen, de herrie van de Australische inzending, het doorkruisen van de duisternis van het Zwitserse paviljoen en de mysterieus geurende aarden wallen van de Colombiaanse Delcy Morelos in de centrale tentoonstelling in de Arsenale. Maar ook de verkilde Deense installatie van half mens half paard is onvergetelijk; hoewel de herinnering aan dat beeld ervoor zorgt dat je vlug wilt doorspoelen naar videokunstwerken vol liefde, verstrengelde lijven, muziek, dans en spelende kinderen die je ook hebt gezien. Het leven wordt gevierd over de hele wereld, zoveel is duidelijk.

Melanie Bonajo, When the body says Yes, 2022, video-installatie

Bemoedigend om te zien dat kunstenaars overal – los van publiek en elkaar – doorgegaan zijn in coronatijden. Er zijn 82 landen met een eigen paviljoen, zowel in de Giardini en de Arsenale, de twee locaties waar de Biënnale van Venetië traditioneel plaatsvindt, als verspreid over de stad. Het is heerlijk om blanco binnen te wandelen en je te laten overrompelen. Door duisternis en mysterieuze geluiden (Japan) of een op het oog volkomen leeg paviljoen (Spanje, Duitsland). Of wat te denken van de eclectische wereld die een Oostenrijks kunstenaarsduo neerzet? Elk landenpaviljoen ademt zijn eigen sfeer en geeft energie, brengt je van je stuk of zet aan het denken. Onverschillig of onbeduidend is het in elk geval nooit.

Hoe is de definitie van mens-zijn aan het veranderen?

JOIE DE VIVRE

Oorlog, onderdrukking, levenslust en plezier: het bestaat allemaal naast elkaar op de biënnale, die een afspiegeling
is van de mens in zijn wereld. Urgent zijn Polen over de Roma-cultuur, het Noord-Europese paviljoen over het onderdrukte Samivolk en uiteraard de deelname van Oekraïne. De oorlog is zwijgend aanwezig. Het groene Russische paviljoen staat deze editie gesloten langs de zijlijn van de Giardini. In het midden van het park torent een stapel zandzakken boven de hoofden van de bezoekers uit als symbool van de ter bescherming ingepakte standbeelden en monumenten in Oekraïne. De Oekraïense Pavlo Makov slaagde er ondanks de oorlog in zijn installatie The Fountain of Exhaustion in te richten in de Arsenale.

De paviljoens die tot de hoogtepunten worden gerekend gaan niet toevallig allemaal over levenskunst. Groot-Brittannië kreeg de prijs voor het beste paviljoen. Kunstenaar Sonia Boyce toont hier in beeld en geluid het plezier van drie zwarte zangeressen die samen repeteren en elkaars stem ontdekken. Met Feeling Her Way brengt ze een ode aan vergeten Britse zangeressen met een Afrikaanse, Caribische en Aziatische achtergrond. De vonken slaan direct over; je wilt blijven kijken en luisteren. Dat geldt ook voor de paviljoens van Frankrijk en België. De Frans-Algerijnse fotografe Zineb Sedira brengt een hartverwarmende ode aan de film in een paviljoen waar de magie van de camera verrassend eenvoudig lijkt. Vlaming Francis Alÿs brengt je onherroepelijk terug naar het spel uit je eigen kindertijd met aanstekelijke video’s van spelende kinderen wereldwijd.

Jakob Lena Knebl & Ashley Hans Scheirl, Paviljoen Oostenrijk, 2022, gemengde techniek, variabele afmetingen

VERBORGEN PARELTJES

Het is even zoeken in de Venetiaanse wijk Cannaregio naar de Nederlandse inzending When the body says Yes van kunstenaar Melanie Bonajo. Plaats van handeling is een 13e-eeuwse, sfeervolle, voormalige kerk de Chiesetta della Misericordia. Nederland leende voor deze editie haar Rietveldpaviljoen in de Giardini uit aan Estland, dat geen eigen paviljoen heeft. In de film van Bonajo gidst de stem van de kunstenaar je door een scala van aanrakingen: een kluwen van naakte mensen verkent elkaars in olie gedrenkte lijven. Ze zijn geblinddoekt. Aanraking als eerste levensbehoefte, stelt de kunstenaar. De kijkervaring is ongelofelijk intiem en zintuigelijk. Ook omdat je als bezoeker zelf ligt of zit op een vloer die bestaat uit golvende, gekleurde, rubberen kussens.

Andere verborgen pareltjes zijn…

Verder lezen? Bestel een losse editie of haal hem in de winkel.

Uffe Isolotto, Paviljoen Denemarken, 2022, gemengde techniek, variabele afmetingen

Biennale Arte, Venetië, t/m 27 november 2022

Tip: de catalogus Short guide The Milk of Dreams – Biennale Arte 2022 biedt een overzicht van wie en wat waar te vinden is en achtergrondinformatie per kunstenaar. Verkrijgbaar bij de betere boekhandel.

Categorieën
2022 Highlights

Melanie Bonajo: lichaam en activisme

Melanie Bonajo vertegenwoordigt Nederland tijdens de 59e Biënnale in Venetië. De jury, bestaande uit een internationaal gezelschap van curatoren*, is het unaniem eens dat Bonajo impact zal hebben op het internationale toneel van de Biënnale. Mel – het persoonlijk voornaamwoord dat Melanie Bonajo gebruikt voor een niet exclusief mannelijke of vrouwelijke genderidentiteit – toont hun oeuvre in de Chiesetta della Misericordia, een 13e-eeuwse kerk in de Venetiaanse wijk Cannaregio. Hen werkt samen met curatoren Maaike Gouwenberg, Geir Haraldseth en Soraya Pol en designer Théo Demans. Werk van de kunstenaar was eerder te zien in Palais de Tokyo, Stedelijk Museum Amsterdam, Bonnefantenmuseum, Riga Biënnale, Frankfurter Kunstverein en Tate Modern. Bonajo is in Nederland aangesloten bij Akinci Gallery.

In hun werk snijdt Bonajo thema’s aan als intimiteit, technologie, stigmatisering omtrent gender en gelijkheid, feminisme, ecologie en vervreemding. Hen onderzoekt dergelijke topics aan de hand van video’s, performances, foto’s en installaties. Dit deed hen bijvoorbeeld in TouchMETell (2019), een video waarin Bonajo vragen stelt aan kinderen tussen 6-8 jaar over hoe zij hun en andermans lichamen ervaren. Vragen als ‘Heb je wel eens pijn?’ en ‘Wat is seks?’ passeren de revue. Dit vindt plaats in een lieflijk, speels en kleurrijk landschap.

In de vorm van documentaires gebruikt hen humor en geënsceneerde situaties om minderheidsgroepen een stem te geven. Daar zijn vroegere werken zoals Night Soil Trilogy, bestaande uit drie korte documentaires, een voorbeeld van. Speciaal voor de Venetië Biennale lanceert Bonajo een nieuwe video-installatie met als titel When the body says Yes. Bonajo licht toe: ‘Met dit project willen we het lichaam opnieuw prioriteit geven als voertuig voor verbinding en veiligheid, en aanraking en vriendschap cultiveren als een vorm van activisme. Gevoel is een vorm van intelligentie; denken door aanraking.’

When the body says Yes – Melanie Bonajo
Chiesetta della Misericordia, Venetië Biënnale in Venetië,
tot 27 november labiennale.org

*De juryleden van de Nederlandse inzending 2022 zijn: Kate Bush (curator Tate Modern), Stijn Huijts (directeur Bonnefantenmuseum), Hicham Khalidi (directeur Jan van Eyck Academie), Franziska Nori (directeur Frankfurter Kunstverein), Ugochukwu-Smooth Nzewi (curator MoMA – Museum Of Modern Art New York), Fatos Üstek (directeur Liverpool Biënnale), Rieke Vos (curator Het HEM) en voorzitter zonder stemrecht Eelco van der Lingen (directeur Mondriaan Fonds).

Op de hoogte blijven van het laatste nieuws op het gebied van kunst? Meld je dan nu aan voor de nieuwsbrief!

Categorieën
2019 Kunstmarkt

Barometer van de kunstmarkt

Hoe verhouden belangrijke tentoonstellingen als de Biënnale van Venetië en de kunstmarkt zich tot elkaar? Op de Biënnale wordt niet verkocht, maar die heeft wel degelijk invloed op de markt. 

Art Basel en de Biënnale 
Hét jaarlijkse hoogtepunt voor de hedendaagse kunst is Art Basel, dat in juni in Zwitserland plaatsvindt. Aan de verkopen in Bazel is goed af te lezen hoe de kunstmarkt ervoor staat. Art Basel wordt een week later gevolgd door de veilingen Postwar- and Contemporary Art in Londen en om het jaar voorafgegaan door de opening van de Biënnale in Venetië in mei. Zo ook dit jaar.  De vraag is dan, hoe verhouden deze mega kunstblockbusters zich tot elkaar. Op de Biënnale kan niet worden gekocht, maar wel gekeken. Maar op de beurs worden werken van de kunstenaars, die in Venetië te zien zijn, wel aangeboden door de galeries. Sterker nog, veel galeriehouders sponsoren mee aan de expositie van hun kunstenaars in Venetië. Tenslotte wordt de prijs van kunst voor een groot deel bepaald door de naam van de kunstenaar en waar hij exposeert. 
Kortom, in naam heeft de Biënnale geen commerciële focus, maar op de beurs en ook op de veilingen in Londen blijkt dat er wel degelijk een verbinding is. Niet zo gek natuurlijk, omdat zowel de landenpaviljoens als de centrale tentoonstelling in Venetië worden gecureerd door professionals die zorgvuldig zijn geselecteerd en die ook weer heel zorgvuldig hun kunstenaars uitzoeken. Dat zegt wat over de kwaliteit van laatstgenoemden. En sinds hedendaagse kunst inmiddels een mondiaal platform heeft en door de hoeveelheid en diversiteit het lastig is keuzes te maken, heeft een dergelijke leidraad zeker invloed. 

Johan tahon, Tirade, 2014, keramiek, 165x40x45cm. Foto: Monique Kooijmans

VIP treatement 
Ieder jaar reis ik af naar Bazel om me met een groep kunstkopers te begeven in het hedendaagse kunst circus. Naast de hoofdbeurs zijn er talloze andere beurzen, tentoonstellingen, events en niet te vergeten de feesten en diners, die worden georganiseerd op verschillende plekken in de stad. Maar uiteindelijk draait het natuurlijk om Art Basel zelf. Het is allereerst zaak om de juiste VIPcard in je bezit te hebben. Want behalve dat je eerder naar binnen kan, zegt het in de hiërarchie van de kunstwereld ook iets over jouw plaats daarin. De eerste twee dagen kun je alleen naar binnen op uitnodiging. En dan zijn er ook nog verschillende time-slots. De laatste vier dagen mag iedereen naar binnen. De veelgestelde vraag: ‘Wanneer ga jij?’ kan dus zomaar een andere betekenis hebben dan het daadwerkelijk aanwezig zijn.  

Eenmaal binnen is het van belang om in de enorme hoeveelheid op een systematische manier je weg te vinden. Het is zeker verstandig en voor mij een must om voorafgaand aan het bezoek onderzoek te doen naar de kunst binnen jouw interessegebied. Het gebeurt vaak dat als werk is verkocht, dit direct wordt weggehaald en een ander wordt opgehangen; het zijn tenslotte dure muren. Met als gevolg dat een stand soms een dag later volledig veranderd is. Dat geeft dan tevens aan hoe goed er verkocht is. 

Een goed jaar 
Er werd heel goed verkocht dit jaar. Er heerste een sfeer, zoals we die voelden in de top jaren voorafgaand aan de crisis, 2007 en 2008.  Op de eerste dag van de beurs was een groot deel van vooral bekende namen al verkocht. Even een paar voorbeelden: een zwart /wit doek van Gerhard Richter uit 1966, Versammlung, werd bij David Zwirner verkocht voor 20 miljoen dollar. Het was 50 jaar lang in de privéverzameling geweest van een Italiaans echtpaar dat met de opbrengst hun Pallazzo Butera in Palermo willen renoveren. Ook introduceerde Zwirner dit jaar iets nieuws, een onlinestand naast hun fysieke stand: ‘Basel Online’.  
Het verkopen van kunst online is niets nieuws. Vier jaar geleden werd voor het eerst 6% van de verkopen wereldwijd online gedaan en dit percentage groeit gestaag tot inmiddels 9% in 2018, blijkt uit het jaarlijkse rapport over de mondiale kunstmarkt door Clare Mcandrew in opdracht van Art Basel. Maar bij nader onderzoek blijkt dat een online platform alleen werkt als de betrouwbaarheid gegarandeerd is door degene die het beheert. Zoals een Sotheby’s, Christie’s, Artnet, Artsy of in dit geval Zwirner, een van de belangrijkste galeries ter wereld. Online wordt vooral werk in oplage verkocht, zoals foto’s of grafiek. En als het gaat om unieke werken, dan vooral de sleutelwerken van bekende kunstenaars. De verkoopprijzen gaan over het algemeen niet boven de 4 à 5 ton. Maar dit jaar was het anders. Een dag na de lancering van Basel-Online werd een roestvrij stalen sculptuur van een pompoen door Yayoi Kusama voor $1.800.000,- verkocht tezamen met een wandsculptuur van Donald Judd voor $900.000,-. Aan een verzamelaar uit San Francisco, die geen tijd had om naar Bazel af te reizen.  

Tien galeries bepalen de markt 
Toch is het belangrijk om de relativiteit te blijven zien van deze bedragen met een hoog monopoly-gehalte.  Het gaat hier namelijk om het topje van de piramide. Slechts tien galeries van de 290 op de beurs waren samen goed voor circa 75% van de verkoopopbrengsten! Zwirner en Hauser & Wirth zetten bij elkaar een kleine 100 miljoen dollar om. En dat allemaal met maar enkele tientallen kopers. Het midden- en laagste segment kennen een heel andere ontwikkeling in de kunstmarkt. Zo werd er in die segmenten met heel wisselend succes verkocht. Tevens werd duidelijk dat door de politieke en sociale onrust in de wereld de galeriehouders niet zeker waren hoe de verkopen zouden verlopen en met de hoge kosten van hun stand derhalve geen risico’s durfden te nemen. Zo werd vooral ‘veilige’ kunst aangeboden van al bekende kunstenaars met een makkelijk verkoopbare uitstraling.       

Wel werden een aantal trends duidelijk: zo is de kunst van ‘nog niet ontdekte’ dan wel herontdekte vrouwelijke kunstenaars op leeftijd veelvuldig te zien, als ook van Afrikaans-Amerikaanse kunstenaars en als die dan ook nog tentoonstellen op de Biënnale, dan gaan de verkopen snel. Zo verkocht de Zuid-Afrikaanse galerie Stevenson binnen de eerste uren na de opening 24 foto’s van Zanele Muholi, die uitgebreid te zien is in Venetië en overigens ook een solo-expositie had in het Stedelijk Museum twee jaar geleden. 

Joep van Lieshout, Vetnippel, 2014, glasvezel en polythyleen, 110x145x50cm. Foto: Monique Kooijmans
Katinka Lampe, 4660171, 2017, olieverf op doek, 60x40cm. Ervoor en detail van een bronzen beeld door Andrew Roders. Foto: Monique Kooijmans

De rol van de verzamelaar 
Op Art Basel is de stand van zaken op de mondiale markt goed te zien. Maar hoe gaan de individuele kopers hiermee om? Een goed voorbeeld is een verzamelaar met een prachtige eclectische kunstcollectie, Louisa van Beuningen, die regelmatig met mij meereist naar internationale beurzen en die ik begeleid op haar pad binnen de kunstmarkt. Deze telg uit het bekende geslacht van kunstliefhebbers woont in een prachtig landhuis tussen glooiende weilanden, gevuld met kunst. Van kinds af aan groeide Louisa op tussen de kunst die haar vader in de jaren dertig kocht, tijdens zijn verblijf in Parijs. Hij kende veel van de kunstenaars waarvan hij kocht.  Van Francis Picabia tot Auguste Herbin, maar ook Belgische kunstenaars zoals Gustave de Smet en William Degouve de Nuncques. Louisa nam deze gewoonte over en koopt zowel van jonge kunstenaars naast al gevestigde namen.
De creatieve uitdaging die ontstaat bij de zoektocht naar de uiteindelijke aanschaf is een andere dan alleen het kijken naar kunst. De ervaring van Louise is dat deze actieve interesse maakt dat je dichter bij het creatieve proces komt te staan en zo ook meegroeit in je kennis en oog voor kwaliteit. Ze ziet hoe kunstenaars gebruik maken van de beeldtaal uit de kunstgeschiedenis. Om die reden is het voor haar vanzelfsprekend dat haar collectie bestaat uit kunst van alle tijden. En zo hangen en staan werken van kunstenaars als Joep van Lieshout, Marina Abramovic, Sarah van Sonsbeeck, Johan Tahon, Bas de Wit, Matthew Monahan, Letha Wilson, Michael Wolf en de broers Quistrebert bij haar thuis broederlijk naast Maris, Jo Bauer, Picabia en de Smet. En dit zijn maar een paar voorbeelden.                

Voor Louisa geeft het volgen van de hedendaagse kunst ook een meerwaarde om de tijdsgeest te ervaren. Kunst hoeft voor haar dan ook niet alleen maar esthetisch te zijn. De boodschap is minstens zo belangrijk. Om bij de tijd te blijven is het niet alleen noodzakelijk, maar ook leuk om de internationale beurzen te bezoeken. Niet alleen vanwege de kennis die je opdoet, maar ook om een onderdeel te zijn van dit mondiale systeem. De ontmoetingen met medestanders en kunstenaars en de verrassende gesprekken die daarbij kunnen ontstaan zijn voor haar een belangrijk onderdeel van wat de kunstmarkt je geeft.   

Een onderdeel zijn van de kunstmarkt kan op vele manieren worden ingevuld. Afhankelijk van wat je er zelf uit wilt halen. Om je pad te vinden in het enorme aanbod is het goed onderscheid te maken in de diverse segmenten waaruit de kunstmarkt bestaat en wat je daar vervolgens uithaalt wat voor jou belangrijk is en bij je past. De mogelijkheden zijn legio.            

Bas de Wit, Grow with the flow #7, 2018, polyester en pigment, 256x80x40cm. Foto: Monique Kooijmans