Categorieën
2023 Stories

Veilingnieuws: duurder en jonger

In 2022 waren kavels boven de $1 miljoen goed voor een aandeel van tweederde van alle veilingen en waren steeds jongere bieders actief.

De stand van de verkoop van kunstwerken boven de miljoen pond op veilingen geldt als een barometer voor de kunstmarkt als geheel. Een onderzoek van veilinghuis Sotheby’s naar kavels boven deze grens die in de afgelopen vijf jaar zijn verkocht, gaf een helder beeld. In de analyse – de eerste in een serie van insight reports – werden veilingresultaten vergeleken van werken van impressionisten, moderne- en hedendaagse kunst, en oude meesters, in veilingen over de afgelopen vijf jaar. Er werd niet alleen naar de opbrengsten van veilingen in eigen huis gekeken maar ook naar die van concurrenten Christie’s en Phillips, aangevuld met informatie van de afdeling private sales.

Het onderzochte tijdvak is interessant gezien de gebeurtenissen die de wereld in sociaal politieke en economische zin in meer of mindere mate hebben ontwricht: de Covid-19 pandemie, de Brexit, vergrote spanningen tussen China en het Westen en de invasie van Oekraïne door Rusland. Wat zegt het rapport? Ten eerste dat de markt voor de objecten boven de $1m veerkrachtig is: na een dip in 2018 steeg het aandeel met 9,5%, van $7,44 miljard in 2018 naar $8,15 miljard in 2022. Dat vormt een verbluffend aandeel van 74% van de totale verkoop op veilingen, doch 4% van het totale volume sinds het begin van 2018 tot eind 2022.

Veilingnieuws Veiling Veilingen Kunstveiling Kunstveilingen Christies Sothebys Bonhams Phillips Michiel Vliegenthart
Alex Katz (1927), Yvonne with Flowers, 2001, Gesigneerd en gedateerd 01, £756.300 (inclusief opgeld) © 2023 Bonhams

Ook is de verkoop van items vanaf $20 miljoen toegenomen, van $2,67 miljard tot $3,69 miljard (37.9%) in slechts vijf jaar. Verder tekenen zich in de uitkomst van het onderzoek twee belangrijke trends af: demografisch en geografisch.

Veel is er al geschreven over de stormachtige opkomst van bieders uit Azië sinds pakweg 2018, die in aantal een derde van de deelnemers in de $1m+ categorie omvat. Tegelijkertijd worden (wereldwijd gezien) vermogende kopers alsmaar jonger: het aantal bieders uit de Generatie X (geboren tussen 1960–1980) en de Millennials (1981–1996) groeit. Bij veilingen van hedendaagse kunst, waaronder NFT’s, bestaat iets meer dan de helft van de bieders uit Millennials, maar ook Generatie Z (geboren tussen 1997 en 2012).

Veel leden van deze drie groepen genieten hoge inkomens in booming sectoren zoals technologie maar zijn ook aan de beurt met het erven van vermogens van de voorgaande generatie – de zogenaamde Silent Generation (geboren tussen 1928 and 1945) en de Babyboomers (geboren tussen 1946 en 1964). De laatste twee zijn bovendien allengs minder actief op de kunstmarkt.

Veilingnieuws Veiling Veilingen Kunstveiling Kunstveilingen Christies Sothebys Bonhams Phillips Michiel Vliegenthart
Yusuf Adebayo Cameron Grillo (1934-2021), The Seventh Knot, 1969, Gesigneerd en gedateerd ‘Y GRILLO/ 69’ (linksonder), £403,500 (inclusief opgeld) © 2023 Bonhams

Vruchtbaar voorjaar

Hoe dan ook, het voorjaar was voor de veilingen een kleurrijk en vruchtbaar seizoen aan veilingen. Christie’s Londen hamerde in de eerste van de reeks veilingen op 28 februari een museaal werk van Vincent van Gogh af. De kunstenaar vervaardigde het schilderij in maart – april 1885, zijn Nuenense periode. De schatting van 1-2 miljoen pond werd ruim overtroffen met een verkoop voor £4.842.000 inclusief opgeld. In dezelfde stad vestigde Bonhams op 22 maart in de Modern & Contemporary African Art een nieuw wereldrecord voor de Nigeriaanse kunstenaar Yusuf Adebayo Cameron Grillo (1934-2021). Een week ervoor sprong in Londen een werk van Alex Katz (1927) eruit op de veiling Post-War & Contemporary Art: het kleurrijke Yvonne with Flowers uit 2001.

Verder lezen? Bestel een losse editie of haal hem in de winkel.

Michiel Vliegenthart (1966) werkt voor een internationaal veilinghuis als expert 19e-eeuwse schilderijen, prenten, tekeningen en aquarellen.

Categorieën
2022 Veilingen

Veilingen: Geleidelijke verschuivingen

Veilingnieuws met recente ontwikkelingen, opvallende verkopen en aantrekkelijke vooruitzichten. Zo lijkt de markt voor NFT’s wat af te nemen en krijgt Nederlandse kunst in eigen land meer ruimte. Met een paar bijzondere veiling records.

Is de houdbaarheid van NFT’s beperkt? Verandering hangt in de lucht. De stormachtige opkomst van NFT’s (non-fungible tokens), direct nadat in 2014 de digitale kunstenaar Kevin McCoy de eerste NFT lanceerde, werd door de kunsthandel gretig omarmd. Sommige veilinghuizen haastten zich in de jaren daarop om NFT’s in de catalogi op te nemen, met als recent hoogtepunt Beeple’s digitale verzamelwerk Everydays: The First 5000 Days dat vorig jaar bij Christie’s een slordige 69 miljoen dollar opbracht.

Pauline Boty (1938 – 1966), With Love to Jean- Paul Belmondo, 1962, olieverf op doek, 152,5x122cm, verkocht voor £1.159.500 © Sotheby’s

Aan de afdelingen digitale kunst van sommige grote veilinghuizen werden speciale directors aangesteld met de opdracht actief op de vraag van een nieuwe groep kopers in te spelen. Er ontstonden interessante samenwerkingsverbanden en initiatieven zoals de Bored Ape Yacht Club, een collectie profielfoto’s van stripfiguurlijke apen gegenereerd door een algoritme en gebouwd op het Ethereum blockchain, een zogeheten open source platform voor cryptovaluta.

Zelfs enkele musea speelden in op de trend, zoals het Museum of Fine Arts in Boston dat via het Franse NFT platform LaCollection de exclusieve rechten van duizend afbeeldingen van zelden tentoongestelde pasteltekeningen van Franse impressionisten verkocht om geld op te halen voor de restauratiekosten van twee tekeningen van Edgar Degas. Toch zijn er vanuit de markt signalen die er op wijzen dat bij de handel in NFT’s de geest uit de fles lijkt te raken. Ja, NFT’s zijn doorgedrongen tot het reguliere aanbod op de veilingen, maar eenmaal volwassen en geen novum meer zien we gemiddeld de opbrengsten dalen. Een oorzaak hiervoor zou kunnen zijn dat de markt voor NFT’s niet is gereguleerd en daardoor voor velen te risicovol is. Een vergelijking met de dramatische neergang in de markt van de cryptovaluta dringt zich op.

NIEUWE RECORDS

Op de traditionele veilingvloer is er evenwel veel interessants te melden. De serie veilingen Jubilee Season in mei, juni en juli bij Sotheby’s die de viering van het zeventig jaar koningin Elizabeth II markeerde, bracht veel kopers op de been. De reeks veilingen omvatte een keur aan Britse namen: van gevestigd tot jong talent.

Het kroonjuweel van de avondveiling was een werk waarin de twee bekendste kunstenaars uit de voorhoede van de Britse figuratieve schilderkunst een rol spelen: Francis Bacon en Lucian Freud. Een krachtig portret van Freud, geschilderd door Bacon in 1964, op het hoogtepunt van hun onstuimige vriendschap. Study For Portrait of Lucian Freud, van grote betekenis voor de Britse kunstcanon, werd verkocht voor £43.336.000.

Francis Bacon (1909 – 1992), Study for Portrait of Lucian Freud, 1964, olieverf op doek, 198×147,5cm, £43.336.000 © Sotheby’s

In de tussentijd wist Sotheby’s de belangstelling aan te wakkeren voor het jonggestorven en min of meer in de vergetelheid geraakt icoon Pauline Boty (1938 – 1966), een pionier van de Britse pop art-beweging. De verkoop van een van haar meest lyrische werken With Love to Jean-Paul Belmondo, uit een Franse privécollectie, werd een record voor een item van deze kunstenaar: £1.159.500.

Er is nog een record te melden, ditmaal dichter bij huis. Het gaat om een wereldrecord voor een werk van Willem Gerard Hofker (1902-1981) dat bij het Zeeuws Veilinghuis te Middelburg onder de hamer kwam en €1.600.000 (€2.050.000 inclusief commissie) deed. Het oude record uit 2012 voor een werk van Hofker van €650.000 (Christie’s) is met bijna een miljoen overtroffen en het werd met de hamerslag in één klap de hoogste veilinguitslag ooit voor kunst op een Nederlandse veiling. Dat record was sinds 2007 in handen van Sotheby’s Amsterdam waar toen De kaartspelers van Jan Lievens (1607- 1674) voor €1.550.000 werd geveild.

Een andere hoge opbrengst was er voor dit schilderij: Lee Man Fongs Majestic nature, gesigneerd en gedateerd 1950, met een hamerprijs van €480.000. Het werk is afkomstig uit de collectie van…

Verder lezen? Bestel een losse editie of haal hem in de kiosk.

Lee Man Fong (1913 – 1988), Majestic nature, 1950, olieverf op board, 90x116cm, gesigneerd en gedateerd 1950 (in Chinees). Hamerprijs: € 480.000 (€615.000 inclusief commissie) © Zeeuws Veilinghuis