Wie vanaf Wenen stroomafwaarts de Donau volgt, stuit na een uurtje op een oogverblindend gebouw dat als een oude galei uit de rivier oprijst. Dit is het Danubiana Meulensteen Art Museum, gebouwd op een schiereiland in de schönen blauen Donau, niet ver van de Slowaakse hoofdstad Bratislava. Een oase van kunst en cultuur, onder kenners bekend als het meest romantische museum voor moderne kunst in Europa. In het jaar 2000 is het museum opgericht door verzamelaar en kunstmecenas Gerard Meulensteen en de Slowaakse galeriehouder Vincent Polakovič. Samen ontwikkelden zij deze parel in de Donau met zijn opmerkelijke ontstaansgeschiedenis.
SENSATIONELE LIGGING
Danubiana, het is een naam met een magische klank. Maar wat hangt daar dan, wil de gretige kunstomnivoor weten. Sinds de oprichting herbergt Danubiana de Collectie Meulensteen met topwerken van een waslijst aan grote namen als Joan Miró, Sam Francis, Karel Appel, Christo, Magdalena Abakanowicz, Lucebert, Constant, Walasse Ting, Ad Snijders, Alechinsky, Claes Oldenburg, Eugene Brands, Antoni Clavé, Martín Chirino, Markus Prachensky, Ilona Kesserü, Jozef Jankovič, Rudolf Sikora, Vladimír Kompánek en vele anderen. Met de harmonieuze combinatie van museum architectuur en de sensationele ligging in het omliggende Donaulandschap biedt Danubiana een uniek zicht op de kunstwerken. Het aanpalende beeldenpark toont werken van kunstenaars als Arman, El Lissitzky, Hans van de Bovenkamp, Jozef Jankovič, J.C. Farhi, Vladimír Kompánek en Rudolf Uher. Alles is minutieus gepositioneerd tot een ensemble van grote schoonheid.
MET APPEL AAN DE APPELTAART
Hoe is deze Collectie Meulensteen ontstaan? Zoon Edwin Meulensteen: ‘Aanvankelijk kocht mijn vader klassieke kunst met koeien, landschappen en zeegezichten. Het eerste mo derne werk dat mijn ouders kochten was van Karel Appel: Getralied Naakt. Vanaf dat moment ging het alleen nog maar om werk van levende kunstenaars. Sam Francis kwam voorbij, Walasse Ting en Corneille. Voor mijn vader ging het altijd om de kunstenaar. Die wilde hij ontmoeten en in actie zien, dat vindt hij fantastisch. Zo heeft hij bij Appel thuis zowaar nog aan de appeltaart gezeten. Helaas werd Karel Appel erg ziek en kon hij niet meer bij de opening van zijn expositie in Danubiana zijn. Ook kwamen we thuis bij Sam Francis en bij Christo toen hij bezig was met het inpakken van The Gates in Central Park. De voornaamste leveranciers waren de galeries van Nico Delaive en Guy Pieters. De schilderijen en sculpturen uit Slowakije zijn overi- gens direct bij de kunstenaars aangekocht. Een gezonde galeriewereld is er in dat land nog niet. En een museum voor moderne kunst had Slowakije eind jaren 90 ook nog niet. Totdat Danubiana werd bedacht.’
HET GELE HUIS
Hoe komt een Nederlandse ondernemer uit Eindhoven met zijn kunstcollectie terecht op een eiland in de Donau? Edwin: ‘Dat is een mooi verhaal. Op een goede dag kocht mijn vader bij een galerie in Heeze drie werken van ene Peter Pollág, een Slowaak, om op kantoor op te hangen. Een paar jaar later kwam een andere Slowaak naar Nederland voor een pelgrimstocht op zoek naar Vincent van Gogh. Deze Vincent Polakovič had in zijn woonplaats Poprad een huis gebouwd, het geel geschilderd en dit Het Gele Huis genoemd. Het hing vol met door bevriende schilders gemaakt replica’s van onze Vincent. Voor een kwartje kon je komen kijken. Terug naar het huis van Van Gogh in Nuenen waar die Slowaakse Vincent een man ontmoet die hem op het spoor zet van mijn vader. Dit om financiële ondersteuning te vragen voor zijn ‘museum’ in Poprad. Op kantoor bij mijn vader ziet hij die werken van Pollág die stomtoevallig zijn oudste vriend blijkt te zijn. Beiden zijn sprakeloos. Wat een toeval! Ook heel toevallig was mijn vader juist bezig met de overname van een bedrijf in Slowakije. Hij besluit Vincent met zijn rare project te steunen. Vanwege zijn zakelijke connectie gaat hij erheen en bezoekt Het Gele Huis in Poprad. Lang verhaal maar uiteindelijk adviseert mijn vader Vincent om het groter aan te pakken: begin een levensvatbaar museum van enige omvang en dynamiek dat zichzelf kan bedruipen. Na lang zoeken kwamen ze uit bij deze prachtplek midden in de Donau. Mijn vader sponsorde de bouw van het museum en Vincent werd directeur.’
GROOT KUNSTMUSEUM
De totstandkoming van het museum was een feit en voor Gerard Meulensteen kwam een lang gekoesterde droom uit.
Verder lezen? Bestel een losse editie of haal hem in de winkel.
