Intrigerend textiel van wortels, met dunne witte lijnen in verschillende patronen. Diana Scherer weeft met plantenwortels, die ze tijdens het groeien in een bepaalde richting stuurt. Het levert een mooi beeld op en inzicht in een verborgen deel van de natuur.
Diana Scherer: Aan de basis van mijn botanische werk ligt een grote bewondering voor wat neurobiologen ‘het brein van planten’ noemen. Ik bestudeer planten en wortelstelsels om hun natuurlijke groeiprocessen te sturen. In mijn atelier en kas creëer ik een biotoop om mijn textiel te laten groeien met behulp van aarde, zaden en licht. Darwin was de eerste die ging kijken naar het gedrag van plantenwortels. Een wortel navigeert, weet wat boven en beneden is, neemt de zwaartekracht waar en kan vocht en chemische stoffen lokaliseren. Darwin ontdekte dat planten veel intelligenter zijn dan lang was gedacht. Met mijn voortdurende project Interwoven leg ik deze onderaardse processen bloot.
In samenwerking met plantkundigen van de Radboud Universiteit Nijmegen ontwikkelde ik in 2015 een techniek om de groeiprocessen onder de grond te leiden. In mijn werk breng ik mijn interesse in plantkunde en textielambacht bij elkaar. Ik onderzoek weeftechnieken en combineer ze met de dynamiek van de natuur. Ik kijk naar het wortelstelsel alsof het van garen is. Zo doet de verfijnde en witte structuur van gras mij aan zijde denken en de krachtige, gelige strengen van de margriet vergelijk ik met wol. En ik kijk naar het traditionele textielambacht van bevolkingen met een sterke verbondenheid met de natuur. Het Tapa Boombast Textiel bijvoorbeeld, dat al 200 jaar door de lokale bevolking van Tahiti geteeld en geoogst wordt.
‘Ik onderzoek weeftechnieken en combineer ze met de dynamiek van de natuur. Ik kijk naar het wortelstelsel alsof het van garen is’
Met hulp van onderaardse sjablonen kan ik het wortelstelsel zo sturen dat het zich vormt tot een textielachtig materiaal. Tijdens het groeiproces van de haverplant voegen de wortels zich naar mijn patronen en weeft het textiel zichzelf. De dynamiek van deze plantaardige intelligentie zet ik in om mijn werk te vormen. Ondanks mijn ingrijpen is het botanische proces niet geheel voorspelbaar, het wortelstelsel verweeft zich tijdens de groeifase van de plant onder de aarde ook op zijn eigen manier. Deze wisselwerking van controle en loslaten is een belangrijk element in mijn werk.
Ecologische vraagstukken
In 2015 ben ik begonnen met het ontwikkelen van het project, van idee naar materiaal tot grootschalige installaties. In mijn tentoonstellingen heb ik de mogelijkheid om de diverse disciplines te verbinden en combineer ik onderzoek, textiel en botanie. In de afgelopen drie jaar ontstonden installaties voor de ‘Biennale of Sydney Entanglement’ (2022, curator Jose Roca), ‘Triënnale Paradys Arcadia’ (2022, curator Hans Den Hartog Jager) en ‘Intelligence of Plants’ bij Frankfurter Kunstverein in 2021 (curator Franzisca Nori). Via deze installaties onderzoek ik de grenzen tussen plantencultuur en plantennatuur. Wat betekent ‘natuurlijk’ in het Antropoceen? Maakt de mens deel uit van de natuur of is hij een parasitaire soort op het milieu?
Het kale wortelstelsel gepresenteerd als textiel of als levende sculptuur toont sporen van een roekeloze ingreep in een natuurlijk systeem, maar toont ook een concept voor een mogelijk gecultiveerde weg samen. Het werk verwijst naar actuele ecologische vraagstukken. Met Interwoven benader ik het thema op een poëtische manier en beschouw het werk als een schakel tussen wetenschap en publiek.
• Solo in Museum Kranenburgh, Bergen (1 oktober tot met maart 2024)
• Haus der Kunst Biennale Reset Now München (6 augustus – 21 september 2023)
