Lees meer in Tableau Magazine!
Gouden Eeuw
Hoewel het katholieke Spanje en de protestantse Nederlanden tegen het einde van de 16e en het begin van de 17e eeuw volop in de strijd van de Tachtigjarige Oorlog verwikkeld waren, maakten beide landen een periode van uitzonderlijke bloei door op het gebied van wetenschap, handel en kunst. In deze Gouden Eeuw ontwikkelden zich twee grote schildertalenten: Rembrandt van Rijn uit Leiden en Diego Velázquez uit Sevilla. In Amsterdam en Madrid maakten ze met hun virtuositeit en eigenzinnigheid onmiddellijk furore. Ze portretteerden voorname en rijke opdrachtgevers en maakten meesterwerken als De Nachtwacht en Las Meniñas. Rembrandt en Velázquez hebben elkaar nooit ontmoet, maar nu komen ze wel voor het eerst samen in één tentoonstelling. Het Prado en het Rijksmuseum bieden de gelegenheid overeenkomsten te ontdekken in een aantal van hun meesterwerken en die van andere beroemde tijdgenoten, zoals Vermeer, Frans Hals en Murillo, Zurbarán, Ribera en El Greco.

64 x 54 cm, Museo Nacional del Prado, Madrid.
Rechts: Carel Fabritius Zelfportret, ca. 1645, olieverf op paneel,
65 x 49 cm, Museum Boijmans Van Beuningen Rotterdam
Zichtbare werkelijkheid
Gescheiden door een oorlog, werd ook de kunst van Spanje en de Lage Landen van oudsher als verschillend beschouwd. Maar in feite hadden beide landen de invloed van Vlaamse en Italiaanse schilderkunst opgepikt op eenzelfde manier en vertonen daarom juist veel gelijkenissen. De late 16e en vroege 17e eeuw in Europa werden gekenmerkt door verschillende veranderingen in het sociale en politieke landschap. Als het gaat om kunst, was er een verschuiving van het idealisme van de Renaissance naar realisme. Kunstenaars concentreerden zich op de zichtbare werkelijkheid en hoe die het beste weer te geven. De schilders in de tentoonstelling verbeeldden niet de ‘essentie’ van hun land in een soort nationale stijl, maar gaven vorm aan de ideeën en werkwijzen die ze deelden met internationale collega’s. Grootmeesters als Velázquez en Rembrandt waren trendsetters in aanpak, techniek en onderwerpkeuze, die door andere kunstenaars ongeacht landsgrenzen werden nagevolgd en eigen gemaakt.
Tentoonstelling Rembrandt en Velázquez