Met deze uitreiking kiest de jury voor een kunstenaar die met mysterieus en verleidelijk werk op unieke wijze refereert aan vragen over gender, machtsstructuren, identiteit en de mate waarin die identiteit cultureel wordt bepaald. Evelyn Taocheng Wang (China, 1981) studeerde in Nanjing, China en aan de Städelschule in Frankfurt, en was van 2012 tot 2014 resident artist bij De Ateliers in Amsterdam. Nu woont en werkt ze in Rotterdam.
Gegrepen door eigenzinnigheid
De jury zegt `gegrepen te zijn door de wijze waarop Wang het autobiografische op een associatieve manier verbindt met mythes, sprookjes, literatuur en (kunst)geschiedenis.` De kunstenares combineert een klassiek-traditionele Chinese stijl met een meer conceptuele benadering in tekeningen, video’s, performances en installaties. Haar persoonlijke geschiedenis, zoals haar kennismaking en ervaringen met de westerse cultuur is voor haar werk een belangrijk vertrekpunt. Door verhalen te maken waarin de grens tussen fictie en werkelijkheid vervaagt, verandert ze zichzelf in een fictief personage dat op allerlei manieren in haar werk figureert.
Evelyn Taocheng Wang. Foto: Janiek Dam
Voor de jury was Wangs virtuoze stijl en haar sterke gevoel voor het combineren van verschillende materialen en objecten doorslaggevend; daarmee lokt zij volgens de jury de toeschouwer haar meerduidige wereld binnen. In haar tekeningen, die opvallen door een traditioneel Chinese compositie, verbeeldt ze ogenschijnlijk anekdotische scènes aan de hand van eigen ervaringen en andermans verhalen. Wie langer kijkt, ontdekt vaak duistere, dubbelzinnige en complexe situaties, die Wang regelmatig voorziet van sterk poëtisch commentaar. Daardoor ontstaan gelaagde beelden, die verleiden en verwarren en de toeschouwer confronteren met zijn eigen ongemak en verlangens.
ABN AMRO Kunstprijs
De ABN AMRO Kunstprijs richt zich op het stimuleren van talent in Nederland. Kwaliteit en eigenheid van het werk zijn daarbij leidende criteria. Evelyn Taocheng Wang is een talentvolle kunstenaar, die overtuigde in belangrijke tentoonstellingen in Nederland en het buitenland. Haar oeuvre is rijk en scherp en verbeeldt op een originele manier de dilemma’s van onze tijd.
Jury Kunstprijs
De jury van de negende ABN AMRO Kunstprijs bestond uit Maria Barnas (dichter en beeldend kunstenaar), Danila Cahen (curator ABN AMRO-kunstcollectie), Stijn Huijts (artistiek directeur Bonnefantenmuseum, Maastricht), Xander Karskens (directeur De Ateliers, Amsterdam) en Silvia Zonneveld (financieel adviseur).
De jury van de negende ABN AMRO Kunstprijs zegt vereerd te mogen zijn om de prijs uit te mogen reiken aan Evelyn Taocheng Wang (China, 1981). De Kunstenares studeerde in Nanjing, China en aan de Städelschule in Frankfurt, en was van 2012 tot 2014 resident artist bij De Ateliers in Amsterdam. Ze woont en werkt nu in Rotterdam.
Eigenzinnig werk
Met de uitreiking koos de jury voor een kunstenares die met mysterieus en verleidelijk werk op unieke wijze refereert aan vragen over gender, machtsstructuren, identiteit en de mate waarin die identiteit cultureel wordt bepaald. De jury werd vooral gegrepen door de wijze waarop Wang het autobiografische op een associatieve manier verbindt met mythes, sprookjes, literatuur en (kunst)geschiedenis. Ze combineert een klassiek-traditionele Chinese stijl met een meer conceptuele benadering in tekeningen, video’s, performances en installaties. Haar persoonlijke geschiedenis, zoals haar kennismaking en ervaringen met de westerse cultuur is voor haar werk een belangrijk vertrekpunt.
Eveyling Taocheng Wang. Foto: Janiek Dam
Door verhalen te maken waarin de grens tussen fictie en werkelijkheid vervaagt, verandert ze zichzelf in een fictief personage dat op allerlei manieren in haar werk figureert. Maar uiteindelijk waren Wangs virtuoze stijl en haar sterke gevoel voor het combineren van verschillende materialen en objecten doorslaggevend; daarmee lokt zij volgens de jury de toeschouwer haar meerduidige wereld binnen. In haar tekeningen, die opvallen door een traditioneel Chinese compositie, verbeeldt ze ogenschijnlijk anekdotische scènes aan de hand van eigen ervaringen en andermans verhalen. Wie langer kijkt, ontdekt vaak duistere, dubbelzinnige en complexe situaties, die Wang regelmatig voorziet van sterk poëtisch commentaar. Daardoor ontstaan gelaagde beelden, die verleiden en verwarren en de toeschouwer confronteren met zijn eigen ongemak en verlangens.
ABN AMRO Kunstprijs De ABN AMRO Kunstprijs richt zich op het stimuleren van talent in Nederland. Kwaliteit en eigenheid van het werk zijn daarbij leidende criteria. Evelyn Taocheng Wang is een talentvolle kunstenaar, die overtuigde in belangrijke tentoonstellingen in Nederland en het buitenland. Haar oeuvre is rijk en scherp en verbeeldt op een originele manier de dilemma’s van onze tijd.
De Jury De jury van de negende ABN AMRO Kunstprijs bestond uit Maria Barnas (dichter en beeldend kunstenaar), Danila Cahen (curator ABN AMRO-kunstcollectie), Stijn Huijts (artistiek directeur Bonnefantenmuseum, Maastricht), Xander Karskens (directeur De Ateliers, Amsterdam) en Silvia Zonneveld (financieel adviseur).
Tien jaar Hermitage Amsterdam. Een mijlpaal die gevierd mag worden. Als ongesubsidieerd satellietmuseum van de Hermitage in Sint Petersburg is de vestiging in de hoofdstad niet meer weg te denken uit het hoofdstedelijke museumlandschap. Was de bewondering al groot voor de verbouwing binnen budget en planning, inmiddels kijkt men terug op een periode met exposities die steeds meer publiek trekken. Sinds acht jaar staat Cathelijne Broers aan het roer, evenals bij De Nieuwe Kerk. Ook daar zagen wij sterke tentoonstellingen. Tijd voor gelukwensen en een blik op wat was en wat komt tijdens een kunstlunch. Dicht bij huis nemen wij plaats in La Rive, het toprestaurant van het Amstel Hotel dat voor één keer lunch serveert. Bij een goede buur is het immers goed toeven.
Magische wereld
Wat is het unieke dat de Hermitage méér maakt dan een de- pendance van het museum in Sint Petersburg? Broers: ‘Onze samenwerking. En de magische wereld van het Staatsmuseum met zijn encyclopedische collectie. Die reikt van kunstschatten van 25.000 jaar voor Chr., zoals de Venus van Kostjonki, tot hedendaagse kunst. Een tijdspanne die nauwelijks te bevatten is. Het is een adembenemende collectie van drie miljoen objecten. Niet alleen schilderijen maar voorwerpen uit alle uithoeken van Azië en Europa. Wat onze Hermitage zo bijzonder maakt? Dat wij voortdurend door die collectie heen kunnen zappen. Zo zijn wij in staat fantastische verhalen te vertellen op een plek waar collecties van anderen schitteren. Die collectie is nu eenmaal onvoorstelbaar groot. Daar kunnen wij eindeloos uit putten. Zo vormen wij een aanvulling op het museale aanbod in Nederland. Eén keer zijn we buiten de boot gegaan: met de expositie Hollandse Meesters. Je kunt moeilijk zeggen dat wij die niet hebben. Uitgelezen kans dus om die Hollandse Meesters uit Sint Petersburg hier te laten zien.’
Waar staat de Hermitage Amsterdam voor? Broers: ‘Een plek met mooie verhalen, waar je rijkelijk verrast wordt door de gave vormgeving. Elke tentoonstelling ziet er weer totaal anders uit. Een van onze sponsoren zei een keer: ‘Deze zaal heb je mij nog nooit laten zien. Hij is echt fantastisch, zo half rond.’ Het was natuurlijk dezelfde zaal waar onze vormgevers telkens heel slim mee spelen. Een van onze doelen is dat bezoekers zich welkom voelen, ook in het verhaal dat zich makkelijk ontvouwt. En dat je naar huis gaat met een aantal eyeopeners en vertelt hoe fijn het bij ons was. Dat heeft te maken met onze visie. Wij tonen global art en die moet wel toegankelijk zijn. Overigens zijn wij de enige echt grote vestiging buiten Rusland. Die in Londen heeft het niet gered. Net als in Las Vegas… een wild plan. In Venetië heeft de Hermitage Sint Petersburg een restauratiecentrum voor Italiaanse meesters. Verder bestaan er plannen voor Barcelona en Abu Dhabi.”
Revolutionair
Kan de Hermitage Amsterdam zonder financiële steun van de overheid en het moedermuseum selfsupporting zijn? Broers: ‘Jazeker. Wij bestaan al tien jaar en zorgen 100 procent voor onze eigen exploitatie, met hulp van sponsors en partners. Als private onderneming houden wij onze eigen broek op. Wat betreft de invloed van de Russen: dit is zo’n groot museum-formaat Louvre-dat je zou verwachten dat Sint Petersburg bepaalt wat er gebeurt. Maar wij verzinnen de thema’s en de verhalen die we willen vertellen. Zij begrijpen heel goed dat wij niet zitten te wachten op kleine niche onderwerpen. We moeten exploitabel blijven. Dus brengen we onderwerpen waar het Nederlandse publiek warm voor loopt. Met onze verhalenvertellers en designers maken we elk half jaar een nieuw verhaal. En elke keer nemen we conservatoren uit Sint Petersburg mee op sleeptouw. Dan maken wij dankbaar gebruik van hun wetenschappelijke kennis. Kroonjuweel in onze eigen prestaties was wel de expositie in 2017 over de Romanovs en de Revolutie. Lastig onderwerp, zeker voor de Russen. Daar leven nog steeds mensen wiens grootouders bolsjewieken of tsaristen waren. Best dichtbij dus, en een open zenuw. Onze Russische collega’s vonden het echter zo’n mooie tentoonstelling dat ze hem zelf wilden hebben. Eigenlijk revolutionair dat zij onze expositie overnamen. Zo kan het dus ook.’
Ivan Kramskoj, Portret van tsarina Maria Fjodorovna, 1881, 109 x 74 cm
Wishlist
Met drie miljoen objecten vraag je je af of Amsterdam eindeloos kan lenen uit Sint Petersburg. Broers: ‘Juist met zo’n gigantische collectie kunnen wij als klein museum aan de Amstel thema’s blijven verzinnen. Er zijn zoveel ideeën en de wishlist is ambitieus. Ons programma is op hoofdthema’s al ingedeeld tot 2024. Ondertussen hebben we veel goodwill opgebouwd bij de conservatoren. Die vinden het echt gaaf om met ons te werken. Het is een kans om de collectie anders te belichten en te werken met Nederlandse designers. Ze komen zelf ook met ideeën uit hun afdeling. Volgend jaar gaan we Italiaanse Meesters brengen. Wat ik dan zelf het liefst zou willen zien? Caravaggio, Rafaël, Michelangelo en Titiaan. Hoe we die gaan krijgen? Met veel bevlogenheid en het vertrouwen dat ze in ons hebben. Die Rembrandts zijn tenslotte ook deze kant op gekomen. En we zijn alweer bezig met Hollandse Meesters Deel 2. Je kunt zo’n museum niet in één keer helemaal leegtrekken. Er moet ook wat blijven hangen voor de bezoekers dáár.’
Duizelingwekkend
Executive Chef Roger Rassin van La Rive komt de amuses zelf inzetten. Panipuri met gevogelte, rendang met aubergine en subtiel versierde haring. We klinken op de volgende tien jaar met een mooi glas Ruinart. Broers: ‘Wat een leuke verjaardaglunch! En deze amuses: echt beeldschoon. Die kunnen we zo opnemen in onze tentoonstelling Juwelen! De haring-amuse lijkt wel een broche.’ Juwelen uit Sint Petersburg. Broers: ‘Er is zoveel te zien. Je kunt daar dagen door de zalen dwalen. Je ziet steeds weer kunstwerken uit depots die we niet eerder zagen. Het is niet bij te benen. Telkens val je weer in een ander verhaal. Die duizelingwekkende hoeveelheid kunstschatten met Italiaanse en Spaanse meesters, zalen vol Aziatische objecten. En dan al die prachtige parketvloeren. Zalen hebben soms wel vijftien soorten hout in wisselende patronen en stijlen. Een museum op zich. Net als de plafonds. Je zou in een ziekenhuisbed rondgereden moeten worden. En dan alleen plafonds kijken. Die rijkdom! Bladgoud, fresco’s, je weet niet wat je ziet. Welk werk ik graag naar Amsterdam zou halen? De Verloren Zoon van Rembrandt. Maar dat zit er niet in. Misschien is dat wel hun Nachtwacht. Die reist niet meer. Het zijn topstukken die hun vaste plek niet meer verlaten.’
Beekforel met snijbonen, viseitjes en champagne beurre blanc, dry-aged poulet noir met cantharellen, eekhoorn- tjesbrood en saus gemon- teerd met eendenlever Clafoutis, compote van perzik en crème Suisse (foto: Martijn Gijsbertsen)
Culturele ondernemers
Zijn blockbusters onmisbaar? Broers: ‘Af en toe een block- buster garandeert extra publiek en extra vet op de botten. Maar elk jaar, dat kan niet. Het is keihard werken. Onze marketingmachine staat altijd aan. Ook om andere doelgroepen te bereiken. Als culturele ondernemers zijn wij continu bezig met fundraising. Dat hoort bij de identiteit van ons museum. Zeker 75 procent van ons totale budget verdienen we uit tickets, horeca en de winkel. Heel trots dat we zover zijn. Andere inkomsten krijgen we uit commerciële acties, onze Vereniging van Vrienden en strategische sponsors. Die zijn ook sterk verbonden aan ons scholenprogramma. In de Nieuwe Kerk hebben we weer andere sponsors. We zoeken naar partijen die zich langer aan ons willen verbinden en sponsors die eenmalig met ons in zee gaan. Fondsenwerving vind ik heel leuk om te doen. Zeker omdat ik gedreven ben vanuit de inhoud. Een goed verhaal, een goed plan, is altijd geld waard. We hebben nog ruimte voor bedrijven die zich willen profileren als ondernemend en spraakmakend, en die Amsterdams zijn met internationale allure. Ook duurzaamheid is voor ons belangrijk, evenals onze talentscouting met 10.000 kinderen per jaar die gratis kunstonderwijs krijgen. Een mooie reden om ons te steunen. Dan is kunst helemaal niet elitair. Je neemt juist maatschappelijke verantwoordelijkheid door te investeren in de jeugd.’
Anderen laten schitteren
Tijd nu voor beekforel met snijbonen, viseitjes en cham- pagne beurre blanc. Met als chaperonne een rijke Viré- Clessé 2017 Benjamin & Florent Dananchet uit de Mâconnais. Een glas vol citrus, perzik, mineralen en een botertint. Perfect bij dit geweldige gerecht… echt heerlijk! Als directeur van twee musea zonder collectie werkt Broers samen met musea die objecten uitlenen: ‘De Nieuwe Kerk heeft dit najaar De Grote Suriname Tentoonstelling met bruiklenen uit tientallen musea en privécollecties. Daarna volgt de expositie over mode. Ook in de Hermitage ambiëren wij nog steeds niet om zelf een collectie aan te leggen. Onze collectie is die van Sint Petersburg. Onze kracht is dat wij collecties van anderen laten schitteren. Zoals in de tentoonstelling Hollanders van de Gouden Eeuw: dertig reusachtige groepsportretten uit de 17e eeuw uit de collecties van het Amsterdam Museum en het Rijksmuseum.’
Rappers, vloggers en bloggers
Er heerst een idee dat musea mede oorzaak zijn van de drukte in de stad. Broers: ‘Dat mochten we willen. De meeste toeristen zien geen enkel museum. Hollandse Meesters trok 340.000 bezoekers. Een fractie van wat onze stad bezoekt. Het Museumplein telt een kleine zes miljoen bezoekers per jaar. En wij in de Plantage met zeventien culturele instellingen: vijf miljoen! Crowd control? Dat geldt voor een handvol musea. Laten we elkaar niet gek maken. In Sint Petersburg zie je wel een enorme toestroom van bezoekers uit Azië. Als het hier zover is, kijken we welke systemen voor ons het beste werken. En de gevolgen van Beyoncé en Jay-Z in het Louvre? Dat kan natuurlijk gebeuren. Zeker tijdens de tentoonstelling Juwelen! Onze designers zijn druk met hun achterban en allerlei media. Zo slaan zij een brug naar een ander publiek: Instagrammers, rappers, vloggers en bloggers.’ De Maître verschijnt nu met dry-aged poulet noir met cantharellen, eekhoorntjesbrood en saus gemonteerd met eendenlever. Een goddelijke combi met Zuid-Afrikaans rood met een neus vol specerijen en pad- denstoelen.
Bloemenboeket van edelstenen, Sint Petersburg, Jérémie Pauzié, 1740- 50.
Kunstschatten
Broers zit niet stil. Er is zoveel aan te pakken: Outsider Art met ongepolijste kunst, de jaarlijkse ABN AMRO Kunstprijs, het tv-programma Nu te zien waarin zij regelmatig optreedt, nieuwe exposities, en misschien een gasthoofdredacteurschap? ‘De diversiteit van Tableau spreekt mij aan. En het vertellen van verhalen, de aandacht voor andere culturen: dat opent je ogen en vind ik cool.’ We sluiten af met clafoutis, compote van perzik en crème Suisse. De Papillon de Sauternes versmelt hemels met dit klassieke dessert. Hier in La Rive zit je als een vorst pal aan de Amstel. Nu snel naar de Hermitage voor een rondje langs de fabelachtige juwelen van de Russische high society en adellijke fashionista’s aan het hof van de tsaren. De peilloos diepe vijver van de Petersburgse schatkamer zal ons nog lang blij- ven betoveren met al die bijzondere kunstschatten.
