Marwan Bassiouni laat in zijn foto’s een andere blik op Nederland zien. Hij legt het landschap vast vanuit het raam van een moskee. Twee culturen ontmoeten elkaar in beeld, het interieur van de moskee en de westerse cultuur daarbuiten.
Vier jaar geleden begon ik het Nederlandse landschap te fotograferen vanuit diverse Nederlandse moskeeën. Ik wilde het perspectief op de islam in de westerse samenleving verschuiven, en tegelijkertijd ook mijn eigen benadering van het medium fotografie verder ontwikkelen. De wens om een andere benadering te verkennen werd geïnspireerd door twee belangrijke momenten in mijn leven. Het eerste was toen ik naar een schilderij van Kandinsky keek in het Stedelijk Museum. Ik werd gegrepen door de harmonie van de compositie, de geometrische poëzie en het vermogen van het werk om me gedurende langere tijd bezig te houden. Veel langer dan ik gewend was bij het bekijken van de meeste foto’s. De tweede gedenkwaardige gebeurtenis vond plaats tijdens een stage van zeven maanden in Berlijn. In die tijd was ik me meer gaan interesseren voor de studie en de praktijk van het de islam. Verschillende nieuwe inzichten hadden mijn perspectief verfrist en mij enorm geïnspireerd en overtuigd van het pad dat ik als mens wilde bewandelen. Dat jaar, na de Ramadan, beleefde ik de meest transformerende momenten van mijn leven. Ik voelde me tegelijk euforisch en rustig. Er was iets gebeurd; iets in mij was veranderd.
Ik begon anders naar kunst te kijken en te zoeken naar een manier van fotograferen die niet langer gericht zou zijn op de problemen in de wereld, noch op het bekritiseren of analyseren van problematiek op het gebied van rechtvaardigheid of mensenrechten. Niet dat ik zulke belangrijke kwesties wilde negeren, maar in plaats daarvan wilde ik werk maken dat opbeurend en constructief was. En, belangrijker nog, ik wilde werk maken dat de enorme schoonheid en het mysterie in de wereld zichtbaar maakt, omdat dat soms vergeten lijkt te worden.
Als moslim voelde ik niet langer de behoefte om me te verdedigen, om mezelf te verklaren of om te reageren. Ik wilde leren om liefde te laten zien en vanuit die positie werk te maken. Mijn ervaring in Berlijn had me ervan overtuigd dat er meer te zien is dan wat zichtbaar is, dat de wereld helderder en levendiger wordt afhankelijk van hoe je ermee omgaat.
Waarneming wordt altijd op vele manieren gefilterd. Wat ik zie is mede afhankelijk van hoe ik me voel en wat ik weet. Schoonheid werd vanaf nu een noodzaak. Niet uit een behoefte om mooie kunst of foto’s te maken, aangezien dat zeer subjectief is. Maar meer uit de wens ergens naar te streven en je te gedragen met een intentie en overtuiging alsof elke dag je laatste zou kunnen zijn, alsof elke handeling de potentie heeft eeuwig te zijn en voor altijd herinnerd te worden. Door deze lens zou de tijdelijke wereld nooit verstoken zijn van hoop.
Rond die tijd begon ik met het maken van Prayer Rug Selfies – een doorlopend fotografisch dagboek dat de camera gebruikt om de talrijke en diverse ruimtes waarin ik bid, in beeld te brengen. De foto’s tonen een gebedskleedje in steeds dezelfde positie (naar Mekka gericht), maar op een enorme diversiteit aan locaties, zoals klaslokalen, donkere kamers en tentoonstellingsruimtes; parken en bossen; opslagplaatsen, parkeerplaatsen en hotelkamers. De foto’s zijn gemaakt met een mobiele telefoon direct na het gebed.
NEW DUTCH VIEWS
Eind augustus 2017 keerde ik terug naar Nederland om mijn laatste studiejaar af te ronden vanuit een andere houding en dichter bij mijn eigen overtuigingen en identiteit, los van wat iemand anders dacht of zou kunnen denken. Een paar maanden later begon ik met de productie van de serie New Dutch Views, waarvoor ik uitzichten op het Nederlandse landschap fotografeerde vanuit de gebedsruimten van Nederlandse moskeeën. In het jaar daarna reisde ik door polders, platteland en steden; naar buitenwijken en langs de kust, op zoek naar moskeeën met grote vensters en uitzicht op de nabije omgeving.
Verder lezen? Bestel een losse editie of haal hem in de winkel.
Marwan Bassiouni werd onlangs uitgeroepen tot Foam Talent. Zijn werk is tot en met 18 januari 2023 te zien in Foam in Amsterdam. Van 1 oktober 2022 tot en met 26 februari 2023 wordt zijn werk tentoongesteld in Z33 in Hasselt in België en van 12 oktober tot en met 12 november 2022 bekijk je zijn New Western Views in Workplace in Londen.
