De laatste jaren krijg ik als taxateur steeds vaker de vraag om tassen te waarderen. Dat klinkt misschien gek, maar de handtas is in de afgelopen decennia uitgegroeid tot een echt collectors item. En zeker bij exclusieve exemplaren van de grote modemerken kan de waarde aardig oplopen.
Het begint eigenlijk allemaal met de uitvinding van het spoor in de 19e eeuw. Een uitvinding die immense veranderingen bracht in de samenleving. Steden werden met elkaar verbonden en mensen konden gaan reizen. De industrialisatie kwam in een sneltreinvaart op gang. Schilders gingen reizen en, mede dankzij de uitvinding van verftubes, de natuur in om te gaan schilderen. Het licht dat zij hiermee creëerden in hun werken leidde tot het impressionisme.
Dankzij het spoorwegnet konden ook vrouwen reizen en hun horizon verbreden. De kleine zijden tasjes of kralen reticuultjes, een voortvloeisel uit de 18e eeuw, waren niet erg praktisch voor dergelijke ondernemingen en zo ontstonden de eerste leren tassen met metalen frames. Louis Vuitton, opgericht in 1854, is hier een prachtig voorbeeld van. Zadel- en tuigmaker Hermès volgde al spoedig eind 19e eeuw en ook hij ging over tot het maken van leren tassen en aanverwante luxegoederen. Tijdens de Roaring Twenties kwamen de gerenommeerde juweliers zoals Cartier in beeld, die zich richten op de kleine luxe avondtasjes, versierd met goud en edelstenen. De avondtasjes werden gedragen als een Franse baguette, onder de arm.
IT BAG
In de 20e eeuw groeide de tassencultus gestaag door. Iconen zoals de Kelly Bag en de Birkin Bag van Hermès werden geboren. Het is maar de vraag of deze tassen zo tot de verbeelding zouden blijven spreken zonder de associatie met de wereldsterren waar ze naar genoemd zijn. De Kelly Bag werd geboren in de jaren 30 als Petit Sac pour Dames en is wereldberoemd geworden door Grace Kelly in 1956 tijdens haar huwelijk met Rainier III. En wat te denken van de Jacky Bag van Gucci, gedragen door Jacky O. En de Lady Dior tas van Princess Diana. Of de 2.55 tas van Chanel (uit februari 1955, what’s in a name), met het klassieke uiterlijk van doorgestikt ruitvormig leer geïnspireerd op de zadeldekens van jockeys. Deze tas was tevens het eerste model met een lang verstelbaar hengsel, omdat Coco Chanel haar handen vrij wilde houden.
Vanaf de jaren 90 krijgen handtassen een cultstatus en spreken we van It Bags wanneer er een wachtlijst ontstaat en de tas alleen gekocht kan worden door de happy few. Exclusiviteit versus kwantiteit. De prijzen voor tassen zijn intussen ontzettend gestegen en, wat veel mensen zich niet realiseren: er staat soms voor tonnen in kledingkasten. Behalve voor de verzekering wordt mijn taxatie ook wel eens gebruikt bij het reizen.
De dames met hun prachtige handtas worden vaak staande gehouden op vliegvelden en dan moeten ze kunnen aantonen dat de tas hun eigendom is, de juiste papieren heeft en niet aangegeven hoeft te worden. Een heel gedoe dus!
Hetzelfde fenomeen als bij horloges doet zich voor: door schaarste liggen de bedragen van sommige modellen op de secundary market al meteen veel hoger. Zeker wanneer er krokodillenleer of python in is verwerkt. Een Cites-vergunning (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora) is dan vereist.
Ook veilinghuizen zijn op de trend ingesprongen. Sotheby’s, Christie’s, Bonhams en ook Catawiki wijden hele veilingen aan tassen en de bedragen lopen enorm op. Fascinerend om te zien hoe de prijzen van de ontwerpen van de onlangs overleden Virgil Abloh van Louis Vuitton omhoogschieten. Speculaties zijn aan de orde van de dag en er wordt flink geïnvesteerd. De prijzen stijgen elk jaar sterk en tassen zijn een lucratieve business geworden.
Vanwege de gecreëerde schaarste – zo kun je maar tweemaal per jaar een handtas bij Hermès bestellen – kan het interessant zijn om op een veiling te kopen waar een uitgebreid aanbod is. Ook Personal Bag Shoppers (!) spelen hier handig op in.
MARMELADE
Voor mij als taxateur is deze discipline een nieuwe tak van sport in deze groeiende markt. Het checken van de authenticiteit is van groot belang. Gelukkig is er zeker enige kennis in Nederland, ook bij de overheid waar goed en vals getoetst wordt. Dat helpt mij om inzicht te krijgen op de details waar je op moet letten. Stiksel, vergulding, tasnummers, alles speelt een rol. Zelfs het gebruik van een UV-lamp kan onontbeerlijk zijn. Sommige vervalsingen zijn echter zeer geraffineerd en het blijft dus altijd opletten.
Voorlopig zie ik deze trend nog wel even doorgaan want de tassen worden steeds weer in een nieuw jasje gestoken en opnieuw gelanceerd. Zelfs de onlangs overleden Queen Elizabeth had een guilty pleasure met haar handtas. Steevast droeg ze een handtas van het Engelse merk Launer. Er werd eindeloos over gespeculeerd wat ze daar toch in zou dragen. Tijdens haar jubileumviering gaf ze daar antwoord op in een filmpje met Beertje Paddington. Ze haalde er een marmelade sandwich uit. Hilarious!
Edel van Utenhove is oprichter van Noble House Valuation, onafhankelijk taxatie- en adviesbureau voor kunst, antiek en inboedel. Sinds 2008 biedt ze taxaties aan voor verzekering, successie of onderlinge verdeling. Tevens geeft ze advies bij aan- en verkoop van kunst en antiek.
Meer lezen? Bestel een losse editie of haal hem in de winkel.
