Achttien jaar staat Sjarel Ex aan het roer van Museum Boijmans Van Beuningen. Op 13 mei maakte hij bekend dat daar dit najaar een eind aan komt. Onder zijn leiding is het museum een periode van renovatie en uitbreiding ingegaan. Met het nieuwe Depot heeft hij het museum een nieuwe troef in handen gegeven. Een ijzersterke troef, want aan wereldwijde aandacht voor dit unieke museale fenomeen geen gebrek. De Pot, zoals het opvallende bouwwerk van Winy Maas van architectenbureau MVRDV inmiddels liefkozend wordt genoemd, trekt duizenden bezoekers uit binnen- en buitenland.
In de zomereditie van Tableau (verschijnt 18 mei) een uitgebreid interview over Museum Boijmans van Beuningen, het Depot en het belang van het museum en de kunst.
(Zijn vertrek was op het moment van schrijven nog niet bekend.)
VLUCHTPISTE
Directeur zijn van een museum dat wegens verbouwing misschien wel tien jaar dicht is, hoe is dat? Sjarel Ex: ‘Heel jammerlijk, maar ondanks het grote gemis van de vloer zijn we in deze transitperiode bijzonder druk met tentoonstellingen op andere locaties. Zoals de Franse meesters in het Fries Museum, de zeegezichten in het Maritiem Museum, topstukken in het Cobra Museum, en The Best of Boijmans in tien zalen van het Rijksmuseum volgend jaar. Verder hebben we ruim tien tentoonstellingen achter de rug in Rotterdamse collega-musea en in Ahoy een drive-thru tijdens de lock down: vanuit je auto kunst kijken. In Seoul in Zuid-Korea en in Wellington in Nieuw-Zeeland stonden we met de surrealisten, die nu ook in Mexico te zien zijn. Verder hebben we reizende tentoonstellingen in Rome, Milaan en in de VS gaan we op verschillende locaties tekeningen van Rembrandt laten zien. Dus ook al missen we het museum en het publiek enorm, sinds de opening van het Depot stroomt dat publiek weer in groten getale langs onze werken. Dit Depot is voor ons echt een vluchtpiste en tegelijkertijd iets heel nieuws. Dus het valt allemaal wel mee.’
NIEUWE VERBINDINGEN
In thuishaven Rotterdam is Boijmans lokaal actief. Ex: ‘In de wijk Feijenoord hebben we de vestiging Zuid. Boijmans Van Beuningen geopend. Een dependance in een mooie brede straat waar we met de buurt, de scholen en Humanitas een museum zijn gestart dat voldoet aan wat de mensen verwachten van een museum. Al met al lijkt het wel of we het drukker hebben dan in normale tijden. We zijn enorm bezig met het leggen van nieuwe verbindingen, het bereiken van andere mensen, en het ontwikkelen van nieuwe projecten. Die projecten zijn als het ware satellieten die door dezelfde teamleden worden beheerd. Verder ben ik zelf weer veel op pad, in New York, Mexico, Venetië, Antwerpen. Na twee jaar zoomen en thuiszitten is het fijn om weer op reis te kunnen.
BLIK IN HET DEPOT
Thuis in het Depot is het elke dag bijzonder druk. Ex: ‘We zitten op zo’n duizend mensen per dag. Dat hadden we veel lager ingeschat. De aantrekkingskracht is enorm. Uniek is dat je hier in het werkproces van het museum kunt kijken. Je ziet zelf hoe de kunstwerken achter de schermen worden beschermd, geordend, geconserveerd, gerestaureerd, gefotografeerd, gefilmd, verpakt en verstuurd. Ongeveer 900 bruik-lenen vertrekken jaarlijks uit het depot. We hebben als het ware de keuken van het museum gebouwd. Een plek waar het publiek van alles kan beleven. We krijgen dan ook veel bezoekers uit het buitenland en officials van buitenlandse steden en grote musea als het Centre Pompidou. Die willen allemaal zien waar wij mee bezig zijn. Daarnaast zijn we begonnen met een leer/werk programma voor MBO-ers. Art handlers, object cleaners, horecamedewerkers, bewakers, allemaal zeer gezocht in de Nederlandse musea. Voor die mensen bestaat amper een praktijkopleiding, vandaar dat wij zijn gestart met praktijk- en theorielessen. Met als doel het opleiden van zo’n honderd studenten per jaar. We focussen met onze activiteiten dus op zowel nieuwe groepen als een internationaal publiek. Dat danken we mede aan het succes van onze campagne die wereldwijd drieënhalfmiljard mensen heeft bereikt. Je zou kunnen zeggen dat we het Depot als een satelliet rond de wereld hebben geschoten terwijl Rotterdam het Depot heeft omarmd.’
Uniek is dat je hier in het werkproces van het museum kunt kijken
Om de kunstwerken in het Depot te bekijken zijn een aantal concepten bedacht. Ex: ‘Maatwerk vinden wij belangrijk. Je bestelt tickets via de website en als je bijvoorbeeld met een groep van maximaal twaalf personen komt, kun je specifieke schilderijen aanvragen om te bekijken, inclusief een praatje van een gids. Je kunt dan kiezen voor een rondleiding met bezoek aan de kluizen, of alleen rondlopen in een free flow door het depot. Overal staan schermen waarop je kunt zien waar de kunstwerken zich bevinden en wat er in de ruimtes gebeurt. In het middengebied bevindt zich een spectaculair trappenhuis van 36 meter hoog, met trappen die diagonaal kruislings andere gebieden ingaan. Daar tussenin hebben we met kunstenaar Marieke van Diemen, in samenwerking met architect Winy Maas, 400 kuub glazen ruimtes gecreëerd. In die dertien art spaces presenteren we kleine exposities van merkwaardige of beeldbepalende topstukken van het museum. Die kun je nader leren kennen met een app die je met een QR-code activeert. Het allerleukste vinden we het overigens om bezoekers rond te leiden. Onze gidsen staan klaar en die hebben er zin in. Het Depot daagt je echt uit, je komt er in een andere modus.’
.. verder lezen? Bestel de nieuwe editie van Tableau hier
