Categorieën
2023 Highlights

The Goldin age: Nan Goldin in het Stedelijk

Er zullen weinig kunstliefhebbers zijn die de rauwe fotografie van Nan Goldin (1953) niet kennen. Weinig fotografen kunnen mensen zo in beelden vatten als zij. Neem de foto’s die ze schoot van de homoseksuele en trans-community’s van Boston in de jaren 70. Of de door drugs en geweld overspoelde straten van New York in de jaren 80, dat resulteerde in haar magnum opus: The Ballad of Sexual Dependency.

Goldin verliet zelf op haar dertiende het ouderlijk huis, getraumatiseerd door onder andere de zelfmoord van haar oudere zus. Door de lens van een camera, die ze op haar zestiende ontdekte, kon ze naar eigen zeggen de wereld ‘vanuit een veilige plek’ bekijken. In die wereld was nogal wat gaande op dat moment. Goldin: ‘Al sinds ik heel jong was, wilde ik high worden, een junkie zijn. Dat vind ik nu heel intrigerend. Deels kwam het denk ik door de tijdsgeest, de Beat-beweging en The Velvet Undergrond. Maar daarnaast had het voor mij ook iets te maken met een verlangen om zoveel te verschillen van mijn moeder als ik maar kon, zo ver weg mogelijk te komen van het burgerlijke leven waar ik vandaan kwam.’

Goldin, zelf biseksueel, richtte haar blik op gemarginaliseerde groepen. Zo fotografeerde ze slachtoffers van de AIDS-epidemie, waaraan ze zelf veel vrienden verloor. Een ervaring die haar een levenslange missie bezorgde: benadrukken dat de verschillen tussen mensen helemaal niet zo groot zijn als velen denken of beweren.

Nan Goldin Stedelijk Museum Tableau Magazine Sara Madou
Nan Goldin, Brian and Nan in Kimono, 1983 © Nan Goldin

Iets minder bekend dan haar foto’s is hoe Goldin die beelden verwerkt tot filmmateriaal. In het Stedelijk zien we hier de eerste overzichtstentoonstelling van, in samenwerking met Moderna Museet uit Stockholm. Goldin maakte ruim een dozijn diavoorstellingen, die elk zijn samengesteld uit duizenden afbeeldingen. Die zijn zo afwisselend als beeld maar kan zijn. Portretten van haar vrienden, maar ook foto’s die teruggrijpen op haar jarenlange verslaving aan Oxycontin.

Dat laatste is de moeite waard om even verder in te duiken, want dit is het onderwerp waar Goldin de afgelopen jaren het meest mee in verband wordt gebracht. Goldin is de initiatiefnemer en het boegbeeld van de protesten tegen de Sacklers, een steenrijke familie die hun fortuin vergaarde met de zeer verslavende pijnstiller Oxycontin. Met donaties aan toonaangevende musea en kunstinstellingen probeerden de Sacklers goodwill te kweken. En daar had Goldin, die uit eigen hand had ervaren hoe schadelijk die pillen konden zijn, geen zin meer in. Ze richtte actiegroep Prescription Addiction Intervention Now (PAIN) op, ging voor dood liggen op de stoep van het Metropolitan Museum in New York en kreeg voor elkaar dat de naam Sackler nu grotendeels wordt gemeden in de kunstwereld.

Nan Goldin – This will not end well 
Stedelijk Museum
7 oktober – 28 januari 2024

Meer lezen? Bestel een losse editie of haal hem in de winkel.

Categorieën
2023 Highlights

Connectie: Felix de Rooy in het Stedelijk Museum

In het werk van multitalent Felix de Rooy is alles en iedereen met elkaar verbonden. De kunstenaar, afkomstig van Curaçao, combineert film, theater en beeldende kunst in allerlei soorten en maten. Maar of je nu een van zijn schilderijen, assemblages of wandkleden voor je neus hebt, vast staat dat de thematiek minstens net zo veelzijdig is.

Felix de Rooy laat zich inspireren door het koloniale verleden, sterfelijkheid en het verlangen naar romantiek, maar geeft ook zijn visie op alledaags racisme anno nu en queer identiteiten in de kunst. Zijn Afro-Caribische identiteit is bovendien altijd een essentieel onderdeel. De kunstenaar koppelt zijn interesse in schoonheid en liefde aan beelden en verhalen. Zelf noemt hij zijn stijl ‘psychic realism’. Het zijn kleurrijke beelden met een dromerige sfeer, waarin menselijke en mythologische figuren centraal staan. In 2000 werd hij benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau, en in 2017 ontving hij de oeuvreprijs Black Achievement Award.

Het Stedelijk Museum biedt een ruim overzicht van zijn werk en denkt ook aan degenen die niet of minder bekend zijn met De Rooy: introductie lezingen op zaterdagmiddag vormen een handige voorbereiding op de tentoonstelling. In het uitgebreide randprogramma zitten verder onder meer een Gallery Talk en het Meet the Masters event: verschillende sprekers en performers die inspiratie uit het werk van Felix De Rooy halen komen aan het woord. Kun je geen genoeg krijgen van De Rooy? Breng dan een bezoek aan Filmmuseum Eye, waar een aantal van zijn films op het programma staan. Ook bijzonder is dat De Rooy een van de initiatiefnemers is achter het nieuwe Suriname Museum in Amsterdam, waar hij als curator bij betrokken is. Het museum wordt later dit jaar geopend.

Felix de Rooy Stedelijk Museum Tableau Magazine
Felix de Rooy en Mieke Soemodihardjo, Shaman’s Dream, 2008, bruikleen Garden of Eden Thai Restaurant, Paramaribo

De Rooy zegt zelf over zijn werk: ‘Ik ben van alles: kunstenaar, acteur, docent, regisseur, curator, cultureel adviseur, film- en theatermaker. Met mijn multidisciplinaire werk probeer ik commentaar te leveren op de maatschappij. Volgens mij moeten Europeanen gaan beseffen dat we allemaal één genetische familie zijn. Als kleinzoon van een blanke Hollandse grootvader, vind ik het essentieel dat iedereen met Europees bloed zijn positie in Europa moet claimen. Neem nu de vroegere Nederlandse kolonisten. Die hebben destijds wel een hybride cultuur gecreëerd waarin iedereen de Nederlandse taal en geschiedenis moest leren en waar iedereen dezelfde nationaliteit heeft. Maar toch worden deze mensen niet als gelijkwaardig aan Nederlanders gezien. Dit moet doorbroken worden. Voordat de apartheid werd afgeschaft in Zuid-Afrika hadden veel Nederlanders een grote mond, maar ondertussen vinden we het nog steeds normaal dat we zwarte en witte scholen hebben. Het is alsof ze de rassenscheiding hebben teruggebracht. Dat mag toch niet? Terwijl: het gaat niet om jullie en wij, maar om samen.’

Felix de Rooy – Apocalypse
Stedelijk Museum Amsterdam
t/m 3 september 2023

Categorieën
2023 Highlights

Opstandig collectief: General Idea in het Stedelijk Museum

Het Canadese collectief General Idea was baanbrekend en vooraanstaand op het gebied van conceptuele kunst. Actief vanaf 1969, maakten Felix Partz, Jorge Zontal en AA Bronson onder meer offset-affiches, luchtballonnen, vloerkleden, wapenemblemen, postkaarten en ruimtevullende installaties. Hiermee leverden ze onder andere speelse kritiek, satire en pastiches op onderwerpen als massamedia, consumentencultuur, sociale ongelijkheden en de aids-crisis, die op dat moment het dieptepunt beleefde.

Zo produceerden ze affiches met het tekstsymbool Aids, als onderdeel van een bewustwordingscampagne, die ook in Amsterdam waren te zien. Het werk is een variant op het beroemde tekstbeeld Love van Robert Indiana. Aids was in meerdere werken een thema, zo ook in een van hun laatste grote installaties, waarin de aidsremmer AZT een hoofdrol speelt. One Year of AZT – One Day of AZT (1991) bestaat uit een representatie van 1825 blauw-witte medicijncapsules, in rijen aan de wand bevestigd. Een tweede deel van de installatie zijn vijf reusachtig uitvergrote capsules, die diagonaal op de grond liggen midden in de ruimte.

General Idea publiceerde ook twaalf jaar lang het kunstmagazine FILE via hun eigen uitgeverij Art Metropole. De uitgeverij bestaat nog steeds, en maakt bijzondere boeken en andere uitgaven van kunstenaars. Aan de creativiteit van General Idea kwam in 1994 een eind toen Zontal en Partz beiden overleden aan de gevolgen van aids. In de hoogtijdagen was General Idea zeer productief. Dit geeft voldoende input voor dit meest uitgebreide retrospectief ooit, meer dan 200 werken worden samengebracht. Het Stedelijk Museum, dat al sinds 1980 hun werk verzamelt, werkte hiervoor samen met de National Gallery of Canada.

General Idea
Stedelijk Museum Amsterdam
1 april t/m 16 juli 2023

Meer lezen? Bestel een losse editie of haal hem in de winkel.

Categorieën
2022 Highlights

Anne Imhof — Stedelijk Museum

Dit najaar verandert de kelderzaal van het Stedelijk in één grote installatie. De Duitse kunstenaar Anne Imhof (1978) krijgt dan de volledige vrijheid om de grote kelderzaal van het Stedelijk Museum van 1100 vierkante meter naar haar hand te zetten. Imhof is een fenomeen. Haar combinaties van schilderijen, installaties, choreografie en muziek putten inspiratie uit kunstgeschiedenis en underground cultuur en stellen de dynamiek van macht aan de orde. Het werk is verontrustend en ongemakkelijk, en altijd indrukwekkend.

Imhof gaat in op lichamelijkheid, collectiviteit, eenzaamheid, verlangen, hebzucht, angst, schuld en boetedoening. Daarvoor zet ze verschillende media in om al onze zintuigen aan te spreken. Met het werk Faust won zij in 2017 de Gouden Leeuw tijdens de Biënnale van Venetië en haar eerdere shows in Tate Modern en Palais de Tokyo waren een sensatie. Dit wordt Imhofs eerste soloshow in Nederland plus de wereldpremière van een nieuw videowerk.

Anne Imhof: Youth 
Stedelijk Museum
1 oktober 2022 t/m 29 januari 2023

Meer lezen? Bestel een losse editie of haal hem in de winkel.