This is America | Art USA Today in Kunsthal KAdE

Door

Redactie

We the Future

De eerste indruk van de tentoonstelling ‘This is America | Art USA Today’ is net zo verpletterend als de grote knaloranje Dodge Charger die, naar het schijnt zo uit de lucht is komen vallen en midden in de tentoonstellingszaal van Kunsthal KAdE is geland. Het is een door Hank Willis Thomas gemaakte remake van ‘General Lee’ uit de serie The Dukes of Hazard uit de jaren 70. Prominent op het dak prijkt de in het huidige klimaat zeer omstreden Confederate Flag. De tijd dat we een oogje dichtknijpen voor racistische toespelingen in alledaagse fenomenen als tv-series moet voorbij zijn, lijkt de kunstenaar te willen zeggen.
In dezelfde zaal als de neergestorte Dodge Charger hangen 28 protestposters aan de muur. De een nog krachtiger dan de ander. Leuzen als ‘Let equality bloom’, ‘Take back the power’ en ‘Breathe life back into the world’ schieten je vanaf de muur tegemoet. Het is een initiatief van Amplifier, een design lab dat kunstenaars al vanaf 2015 in beweging probeert te brengen en met kunst de stem van bewegingen in Amerika wil opbouwen. Het doel is om de kunst wijd te verspreiden en zelfs gratis weg te geven, zodat een groot en nieuw publiek bereikt kan worden. Amplifier probeert hiermee een nieuwe Amerikaanse identiteit op te bouwen waarbij het streeft naar gelijkheid, diversiteit, waardigheid en schoonheid. De posters aan de muur zijn het resultaat van project ‘We the Future’, dat problemen als klimaatverandering, goede gezondheidzorg voor iedereen en publieke veiligheid aan de orde stelt.

Samen sterk
De rode draad van de tentoonstelling `This is America` is duidelijk. In het huidige Amerika is het voor kunstenaars haast onmogelijk om geen stelling te nemen tegen het beleid van Donald Trump. Zij kunnen niet anders dan zich uitspreken tegen de huidige gang van zaken en ze lijken allemaal te strijden voor gelijkheid en vrijheid voor iedereen. De kunstenaars roepen iedereen op om voor zichzelf op te komen en te vechten voor hun rechten.
Soms ontstaan hieruit samenwerkingen van groepen kunstenaars zoals Colectivo Rezizte, een kunstenaarscollectief dat in 2003 ontstond uit de kloof tussen twee tegengestelde culturen aan de noordgrens van Mexico. Hun motto is: ‘Noch in het zuiden, noch in het noorden, alleen grensgebieden’. Het collectief is actiever dan ooit nu er een metalen muur dwars door dat grensgebied heenloopt. In de tentoonstelling zijn de confronterende foto’s te zien van fotograaf Monica Lozano, die laat zien hoe mensen elkaars handen nog net kunnen vasthouden door een spleet in de muur.

Thi is America — The Helix Queer Performance Network Flash Collective, *There Is No Safe Space*, 2014. From a
collective workshop led by Avram Finkelstein, co-organized with Dan Fishback for the
Helix Queer Performance Network and the Hemispherc Institute of Politics and Performance,
New York. Courtesy Avram Finkelstein.

De Guerilla Girls, een groep anonieme, feministische, vrouwelijke kunstenaars, was in de jaren 80 al opgericht, maar is nu weer actiever dan ooit. Met hun kunst en initiatieven stellen ze seksisme en racisme aan de kaak en komen ze op voor minderheden als de LGBTQ-gemeenschap. In 2016 werd For Freedoms opgericht door kunstenaars Hank Willis Thomas en Eric Gottesman, met als doel om vrijheid van meningsuiting, vrijheid van geloof en angst en armoede onder de bevolking onder de aandacht te brengen en burgerbetrokkkenheid te stimuleren. In 2018 lanceerde dit platform de 50 state initiative, waarbij kunstenaars meer dan 200 billboards ontwierpen die over de 50 staten van de VS werden geplaatst.
Maar ook individuele kunstenaars laten van zich horen. Zo organiseerde Dread Scott een ‘re-enactment’ van een slavenopstand in 1811, toen een groep tot slaafgemaakten vanuit plantagevelden ten zuidwesten van New Orleans op weg gingen om een eigen staat te stichten. Jeffrey Gibson en Julie Buffalohead stellen de positie van Native Americans aan de orde. Kota Ezawa maakte een animatie rond het knielen tijdens het spelen van het volkslied door zwarte American Football-spelers en Justin Brice Guariglia waarschuwt via aforismen op een signaalbord voor de gevolgen van klimaatverandering.

All things Trump
Ook indrukwekkend, maar dan op een hele andere manier, is de zaal All things Trump. Fotograaf Andres Serrano bouwde voor een tentoonstelling in New York in 2019 een portret op van Donald Trump. Hij zocht daarvoor een jaar lang naar allerlei parafernalia dat te maken had met Trump. Overal waar Trumps naam of handtekening op stond was bruikbaar: mokken, petten, spelletjes, gesigneerde foto’s, tijdschriften met zijn hoofd op de cover, spullen uit zijn casino’s. Het is te veel om op te noemen. Een ding is zeker, Trump heeft zichzelf goed in de markt gezet en hij zal er alles aan doen om 3 november als president herkozen te worden. Het lijkt er op dat het overgrote deel van de kunstenaars in Amerika dit met hun kunst proberen te voorkomen. Maar worden ze ook gehoord?