Veilingnieuws

Lees meer in Tableaumagzine!

Terugblik 2018-2019

In retrospectief zien we dat de gesigneerde kunstwerken van de grote namen, vervaardigd in hun karakteristieke stijl en met solide herkomst het nog immer goed of zelfs béter doen in de grillige kunstmarkt van vandaag. De concurrentie op de high-end veilingmarkt is feller dan ooit en om unieke kavels te kunnen opnemen zien veilinghuizen zich vaak genoodzaakt ambitieuze schattingen te doen, en geven zij niet zelden hoge garanties op de opbrengsten.

Oude meesters

Niettemin verkoopt goede kunst zichzelf. Zo trok Christie’s de aandacht van verzamelaars van oude meesters met een zeldzaam schilderij van de kunstenares Michaelina Wautier (1617-ca. 1682) die in de Zuidelijke Nederlanden actief was en wier oeuvre zeer klein is. Dit doek Jonge man met pijp uit een Nederlandse collectie werd in mei in de Old Masters Sale in New York geveild. Het was slechts het zesde doek van Wautier dat ooit op een veiling kwam en met een hamerprijs van $ 759.000,-het duurste werk ooit van haar hand. Minstens zo begerenswaardig bleek een onbekend portret van Raden Mas Jodjana door Isaac Israëls (1865-1934) dat bij Christie’s in Hong Kong onder de hamer kwam. Het schilderij werd in 1916  door een Nederlandse adellijke familie bij de kunstenaar aangekocht en is sindsdien in hetzelfde bezit gebleven. Het manshoge portret ging naar een verzamelaar in het Verre Oosten. De hamerprijs van €500.000,- is een record voor een Indonesisch werk van zijn hand. Het bewijst dat de wereldmarkt voor hoogwaardige kunst met een Indisch thema nog steeds zeer sterk is.

Monet in Venetië

Sotheby’s boekte een fraai resultaat met Le Palais Ducal van Claude Monet dat met de accuraat gebleken schatting van £ 20.000.000,-à£30.000.000,- werd verkocht voor £ 27.534.000,-. Het uit 1908 daterende schilderij is door Monet gemaakt tijdens een verblijf van drie maanden in Venetië, zijn enige bezoek ooit aan deze stad. De kunstenaar arriveerde er op 1 oktober van dat jaar en verklaarde direct dat zijn omgeving ‘te mooi om te schilderen’was. Niettemin, en gelukkig maar, weerhield het Monet er niet van om tijdens deze trip bijna veertig werken te produceren. Het doek is sinds 1925 in het bezit van dezelfde familie, nazaten van een Berlijnse zakenman. De verkoop ervan vormde een uitgelezen kans voor verzamelaars een werk van deze kwaliteit te verwerven en-zo aantrekkelijk voor zowel kunsthandel als verzamelaar – ‘marktfris’. Veel positieve belangstelling vanuit de kunsthandel, museale wereld en verzamelaars was er voor Mark Rothko’s Untitled uit 1960 dat Sotheby’s in mei in New York veilde namens het San Francisco Museum of Modern Art (SFMoMA), ten bate van het aankoopfonds en dat werd afgehamerd voor $ 50.095.250,- .

Nederland

Ook de Nederlandse veilinghuizen ondervonden volop belangstelling. ‘s Lands oudste veilinghuis, het Venduehuis der Notarissen in Den Haag, liet zien opnieuw een belangrijke speler op de internationale veilingmarkt te zijn met een werk uit de omgeving van Joachim Patinir: A panoramic landscape with Saint Christopher uit de collectie S. Nijstad, met een hamerprijs van 
€ 125.000,-.

Onder de hamer van het actieve Utrechtse veilinghuis Peerdeman kwam  op 31 maart 2019 een Chinees porseleinen kwispedoor met Amsterdams bont decor van rokende mannen en slaven, gemaakt in de eerste helft van de 18e eeuw, met het eclatante resultaat van 
€20.480,-. Eén van de vele hoogtepunten in de Modern en Contemporary Art bij Veilinghuis AAG was een reliëf van papier-machévan de Nederlandse kunstenaar Jaap  Egmond (1913-1997) uit 1979 getiteld KQ met een resultaat van €11.000,-.

Ontwikkeling kunstmarkt

Waar de online kunstmarkt het afgelopen decennium al bijzonder sterk groeide, steeg het marktaandeel vooral in het afgelopen seizoen nog meer. Het spanningsveld van het offline kunst kopen-bij de traditionele veilinghuizen-versus online kunst kopen nam toe. Steeds meer kunstkopers geven blijk van een voorkeur voor het vanuit de leunstoel browsen door een schier oneindig internationaal aanbod en het online aankopen: de online kunstmarkt groeide wereldwijd naar 18 procent (bron: onderzoek Hiscox, www.theartnewspaper.com) en is inmiddels goed voor een bedrag van 26 biljoen dollar. Van de ondervraagden meldt 79 procent in het afgelopen jaar meer dan één keer kunst online te hebben gekocht. 29 procent van de Millennials geeft zelfs aan online kunst kopen te verkiezen boven offline. 

In dit verband is het interessant te zien dat veel traditionele veilinghuizen die zich aanvankelijk sceptisch en aarzelend op de vlakte hielden zich nu snel aanpassen aan deze niet meer te stuiten ontwikkeling. Evenwel is de menselijke behoefte aan het fysiek kunnen zien, voelen en ruiken van kunstwerken een gegeven en ligt het in de verwachting dat het traditionele bezoek aan kijkdagen, kunsthandels, galeries en antiquairs nooit volledig naar de achtergrond zal verdwijnen. Het van oorsprong Nederlandse online veilinghuis Catawiki speelde succesvol in op deze ontwikkeling. Deze pionier richt zich op collectables in de meest uiteenlopende verzamelgebieden, waaronder ook kunst en antiek. Het groeide in slechts elf jaar tijd uit tot een dominante speler die wekelijks 300 veilingen houdt waarin circa 50.000 items, gecureerd door 200 experts hun weg naar nieuwe eigenaren vinden. 

In dit verband is interessant te melden dat Sotheby’s in april 2018 de commissie voor veilingen die online-only zijn verlaagd en dat in oktober 2018 Barneby’s het online taxatiebureau ValueMyStuff verwierf. Noemenswaardig is verder de over-name van Sotheby’s door BidFair USA, een bedrijf van de Frans-Portugees-Israëlische media- en telecom­ondernemer Patrick Drahi. Door de overname, waarmee 3,3 miljard euro is gemoeid, verdwijnt het veilinghuis van de beurs en komt weer in privébezit. 

Vooruitblik nieuwe veilingseizoen 

september 2019 - 2020 

Er ligt een boeiend en veelkleurig veilingseizoen in het verschiet en in de opmaat ervan zijn al vele bijzondere objecten met veelal een Nederlands aspect te melden. Veilinghuis AAG te Amsterdam organiseert in oktober A Collector’s Choice met juwelen, zilver, Aziatica en antiek. Eén van de topitems van de veiling is een paar 18e-eeuwse Nederlandse zilveren sauskommen uit het bezit van een Nederlandse adellijke familie, gemerkt Isacq Samuel Busard, Den Haag, 1735. Een vergelijkbaar paar, maar met een jaarletter 1734 is geïllustreerd in Jet Pijzel-Domisse, Haags Goud en Zilver, Gemeentemuseum The Hague/ Waanders Uitgeverij Zwolle, 2005, p. 242, nr. 40. Te verwachten opbrengst €8.000,- à€12.000,-.
 

Het Venduehuis der Notarissen in Den Haag biedt in de Post-War & Contemporary Art Auction op 16 oktober 2019 het werk O Limite van de Braziliaanse kunstenaar Beatriz Milhazes (1960) aan. Haar doorgaans in levendig coloriet uitgevoerde abstracte werk is een ‘huwelijk’van zowel de Braziliaanse als de westerse modernistische schilderkunst, wat een boeiend en vooral kleurrijk resultaat oplevert. Milhazes zegt er zelf over dat Henri Matisse, Piet Mondriaan en Tarsila do Amaral haar primaire inspiratiebronnen vormen. Het schilderij uit 1997 werd door de moeder van de huidige eigenaar aangekocht bij Galerie Barbara Farber. Te verwachten opbrengst 
€40.000,- à€60.000,-.

Op 27 oktober 2019 zal bij Veilinghuis Peerdeman in Utrecht onder de hamer komen een schilderij van de oriëntalist Marius Bauer (1867-1932), Benares. De herkomst is kunsthandel E.J. van Wisselingh & Co., genummerd 1318x, en in 1933 tentoongesteld in de Eere tentoonstelling M.A.J. Bauer in het Stedelijk Museum Amsterdam, 1933, genummerd 263, en later in het Stedelijk van Abbemuseum te Eindhoven. Te verwachten opbrengst €5.000,- à€7.000,-

Ook veilinghuis Van Zadelhoff te Hilversum houdt dit najaar op 9 en 10 september een algemene veiling waarin verschillende objecten uit een adellijke herkomst zijn opgenomen waaronder zilver, damasten tafellinnen en familieportretten. 

Tevens worden in deze veiling zeldzame originele handschriften van de stadhouder van Friesland en Groningen Johan Willem Friso Prins van Oranje en van koning-stadhouder Willem III (uit 1689) aangeboden. 

Catawiki komt dit najaar van 20 tot 29 september met een reeks Exclusieve Kunstveilingen waarin moderne en 19e eeuwse kunst, oude meesters, oude prenten, zilver, keramiek en van 6 tot 15 september en 20 tot 29 september antiek.

Bij Sotheby’s vindt op 19 november in Londen de veiling Contemporary Curated met onder meer een werk van de Nederlands beeldende kunstenaar Jan Schoonhoven (1914-1994) getiteld R80-1, gemaakt in 1980. Met een verwachte opbrengst van £40.000,- à£60.000,-.

Eveneens bij Sotheby’s-tijdens de veiling van Impressionist & Modern Art in New York (USA) in november-zal het schilderij van de Franse modernist Auguste Herbin (1882-1960), Rue en Corse worden geveild. Met een verwachte opbrengst van $ 200.000,- à$ 300.000,- 

Christie’s veilt op 25 en 26 november 2019 Post-War & Contemporary Art voor de vijfde opeenvolgende keer in de Zuiveringshal op het Westergasterrein in Amsterdam. De kijkdagen beginnen op 22 november en trekken altijd veel publiek. Eén van de aantrekkelijke items is een werk van Erwin Olaf (1959) getiteld The Hairdresser (2004). De verwachte opbrengst is €6.000,- à€8.000,-. Daarnaast is het kleurrijke Fries landschap van Gerrit Benner (1897-1981) te zien, met een geschatte prijs van €25.000,- à€35.000,-.