Charles Ray (1953) is al bijna vijftig jaar actief als kunstenaar en heeft een grote naam opgebouwd als een van de belangrijkste Amerikaanse beeldhouwers. Centre Pompidou en Bourse de Commerce – Pinault Collection organiseren de eerste monografie over Ray in Frankrijk.
De bekendste werken van Charles Ray zijn remakes van objecten en mensen uit de echte wereld. Met zijn vaak humoristische kunst becommentarieert hij de geschiedenis van de beeldhouwkunst. Enerzijds past hij principes toe uit de klassieke beeldhouwkunst zoals schoonheid, proporties en feiten. Anderzijds doorbreekt hij deze door imperfecties en ‘over-perfectie’ toe te passen. Met een van zijn vroegste werken, Plank Piece I and II (1973), weet Ray het medium beeldhouwkunst op te rekken. Het werk bestaat uit twee foto’s waarop Ray in de lucht hangt, gedrapeerd over een houten plank die tegen een muur leunt. Daarmee onderzoekt de kunstenaar natuurkundige principes als gewicht, zwaartekracht en massa.
Door zijn lichaam centraal te stellen, benadert Charles Ray sculptuur als een activiteit en niet slechts als een statisch object. In de jaren 90 blijft Ray spelen met de grenzen van beeldhouwen. Een voorbeeld is het werk Fall ’91 (1992) dat een vrouwelijke mannequin afbeeldt met haar gewicht op grotendeels één voet, terwijl ze een felroze modiues pak draagt. Het werk is bijna 2,5 meter lang, waardoor het een fysiek en psychisch vervreemdend effect krijgt. Een foto van Ray die poseert naast de mannequin maakt de verhoudingen duidelijk. In dezelfde periode creëert hij Unpainted Sculpture (1997) dat gebaseerd is op een autowrak waarin iemand om het leven kwam. Ray maakt tientallen mallen van het vernielde origineel, waarna hij het in glasvezel modelleert en vervolgens lichtgrijs spuit. Hiermee lijkt Ray te willen zeggen dat deze sculptuur zelf een lichaam heeft, ondanks dat het lichaam dat erin zat verdwenen is.
of American Art, New York. ®Charles Ray courtesy of the artist
Sindsdien blijft hij meer dan levensgrote sculpturen maken zoals Boy with Frog (2009), waarop een naakte jongen te zien is die een kikker vasthoudt. Ray maakt dit werk in opdracht van François Pinault, die zijn eigen museum Punta della Dogana in Venetië oprichtte. Naar aanleiding van kritiek wordt het beeld daaruit verwijderd, hoewel een andere versie te zien blijft in het Paul Getty Museum. Het is niet de enige keer dat het werk van Ray controverse oproept.
In 2014 maakt Ray de sculptuur Huck and Jim in opdracht van het Whitney Museum of American Art. Te zien zijn twee naakte figuren, gebaseerd op Mark Twains boek Adventures of Huckleberry Finn. De staande figuur verbeeldt Jim Watson, een tot slaaf-gemaakte die Missouri ontvlucht. De buigende persoon naast hem is Huck, een jongen uit een stadje in Missouri die op de vlucht is voor zijn alcoholistische vader. Dat Ray als witte man dit seksueel-raciale verhaal visualiseerdt, roept veel spanningen op. Het Whitney Museum stelt daarom voor om het werk niet buiten maar binnen te plaatsen, waarop Ray besluit het dan helemaal niet te tonen. Juist dit soort controverses bewijst dat Ray een spraakmakende kunstenaar is. Zijn werk was onder andere te zien op Documenta, de Biënnale van Venetië en Whitney Biënnale, in Kunstmuseum Basel en Museo Reina Sofía. Met nu de mogelijkheid om zijn indrukwekkende oeuvre in Centre Pompidou te beleven.
‘Charles Ray’ – Centre Pompidou en Pinault Collection / Bourse de Commerce, Parijs
9 februari – 13 juni 2022
centrepompidou.fr en pinaultcollection.com
Wil je op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen op het gebied van kunst? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief of abonneer je op Tableau Magazine. Meer highlights lezen? Bestel dan hier de losse editie!
