In 1962 maakte de Amerikaanse Barbara Chase-Riboud, geboren in 1939, een bijzondere reis. Ze bezocht de Zwitserse beeldhouwer Alberto Giacometti (1901-1966) in zijn werkplaats, in de Parijse buurt Montparnasse. ‘Alles was er bedekt onder het gips’, herinnerde ze zich later. ‘De muren, de vloer, het plafond; alles. Toen ik Alberto zag, leek hij net een lopende Egyptische mummie: van top tot teen was hij bedekt in wit gips.’ Het was de eerste ontmoeting tussen de twee kunstenaars: allebei expats die hun nieuwe thuis in Parijs hadden gevonden, maar uit verschillende generaties. Het klikte meteen. Een paar jaar later was hun laatste ontmoeting, in Milaan, net voordat Giacometti overleed in 1966.
Hun werk is anders, maar bevat ook veel overeenkomsten. Zo keken ze allebei veelvuldig naar het verleden om de kunst van hun eigen tijd te kunnen maken en begrijpen. Vaak resulteerde dat in beelden van menselijke figuren. Giacometti werkte veel met klei: hij boetseerde zijn werken met de hand, voordat ze in gips werden gegoten. Chase-Riboud had een voorliefde voor de ouderwetse wasgietmethode die ze weer in ere herstelde. Haar bronzen beelden combineerde ze vervolgens met geknoopte en gevlochten vezels, wol of zijde.
In het MoMa te New York zijn vijf gipsen sculpturen van Giacometti’s kenmerkende serie Femmes de Venise te zien. Hij maakte ze voor de Biënnale van Venetië in 1956. Ze worden vergezeld door verschillende werken uit het oeuvre van Barbara Chase-Riboud, dat inmiddels zeven decennia omvat: ze is 83. Er zijn bijvoorbeeld vroege bronzen werken, zoals The Couple (1963), maar ook beelden uit de jaren 70, waaronder All That Rises Must Converge (1973); een werk dat exemplarisch is voor haar visie dat ‘sculpturen niet stil moeten zitten’.
Mocht New York niet in je reisplannen passen en je het werk van Barbara Chase-Riboud tóch beter willen leren kennen, goed nieuws: naast kunstenaar was ze ook dichter en schrijver. Zo schreef ze Sally Hemings (1979), een historische roman over de tot slaaf gemaakte vrouw die zeven kinderen kreeg met Thomas Jefferson. Het boek leverde de nodige discussie op van historici die niet geloofden in de connectie tussen de twee. Maar toen in 1998 DNA onderzoek aantoonde dat dit wel degelijk klopte, moesten zij hun ongelijk erkennen. Haar levensverhaal is sowieso de moeite waard om in te duiken, bijvoorbeeld met de memoires die ze schreef. Als de eerste African-American vrouw die zich bij de Yale Universiteit Meester in de Schone kunsten mocht noemen, weet je: dit is iemand met bijzondere verhalen. In tekst en in beeld.
The Encounter: Barbara Chase-Riboud en Alberto Giacometti
MoMA New York
t/m 9 oktober 2023
Meer lezen? Bestel een losse editie of haal hem in de winkel.
